Wielu gości odwiedzających Gminę Brenna poza rozkoszowaniem się pięknymi widokami, górskimi wędrówkami, odpoczynkiem nad Brennicą lub kosztowaniem lokalnych potraw ma ochotę również dowiedzieć się czegoś więcej o naszej okolicy. Pragniemy wszystkich, którzy lubią tajemnice zabrać w niezwykłą podróż po pięknych i intrygujących miejscach. Każde z nich jest perełką, niezwykłym znaleziskiem. Każde ma swoja historię i odkrywa ją przed zwiedzającymi w sposób na długo zapadający w pamięć.
Brenna jest jednym z najdalszych zakątków, do którego zawędrowali bałkańscy nomadzi – pasterze zwani Wołochami. To dzięki nim zadomowiła się tu karpacka kultura, która ukształtowała Górali Śląskich. Zostawili ją oni w naszych rękach i do nas należy dbanie o gwarę, strój góralski, folklor muzyczny i zwyczaje, którymi żyli nasi przodkowie. Staramy się, by były one wciąż żywe w lokalnej społeczności, a naszym Gościom chcemy przybliżać piękno regionalnego kolorytu na wiele różnych sposobów.
Kościół pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich.
Dzięki staraniom szlacheckich właścicieli Górek, u podnóża Zebrzydki powstał kościół pw. Wszystkich Świętych. Jest on jednym z najstarszych na Śląsku Cieszyńskim. Jego prezbiterium i węższa część nawy głównej pochodzą z XV w. W 1662 r. dokonano gruntownej przebudowy kościoła, wydłużając prezbiterium oraz dodając do niego szerszą część nawy głównej i masywną, kamienną wieżę.
Dworek Myśliwski „Konczakówka”
Brunon Konczakowski był człowiekiem, dobrze wykształconym, przedsiębiorczym i pełnym fantazji. Zbudował dworek w stylu tyrolskim. Limbowe i hebanowe drewno na jego budowę sprowadził z włoskich i austriackich Alp, a wnętrze ozdobił niezliczonymi myśliwskimi eksponatami i trofeami oraz antykami. Bogate w zwierzynę lasy Beskidu Śląskiego z tak atrakcyjną siedzibą stały się ulubionym łowiskiem wielu znanych osobistości.
Poznaj zwierza nietoperza
Jedyne w Polsce obserwatorium nietoperzy działa w Brennej. Latające ssaki zadomowiły się na strychu szkoły w Brennej na dobre. Opuszczają swoje siedlisko, gdy nadchodzi zima i odlatują do licznych jaskiń znajdujących się w naszych górach. Wiosną wracają ponownie na strych szkoły. Są to dwa gatunki nietoperzy podlegające ochronie ścisłej: podkowiec mały oraz nocek duży. Specjalne kamery i szyby weneckie pozwalają podglądać i podsłuchiwać te niezwykłe ssaki.
Czynne od maja do września. Obowiązkowa rezerwacja pod numerem telefonu 33 85 86 971 lub przez e-mail it@brenna.org.pl
Siła natury zaklęta w ziołach – Przytulia
Zabytkowy budynek przy ulicy Wyzwolenia 69 w Brennej zyskał miano Beskidzkiego Domu Zielin „Przytulia”, gdzie zobaczymy wystawy czasowe i stałe, weźmiemy udział w wydarzeniach kulturalnych, warsztatach i prelekcjach.
Skąd wzięła się nazwa Beskidzkiego Domu Zielin w Brennej? Od przytuli wonnej – delikatnej, niewysokiej rośliny. Sok z przytuli stosowany był dawniej wymiennie z podpuszczką do produkcji serów, ponieważ roślina zawiera enzymy trawiące białka. W medycynie stosuje się ją moczopędnie, rozkurczowo, uspokajająco, przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
Interaktywna wystawa jest nie tylko kompleksową wiedzą o naszym regionie. To również filmy, nagrania, gry i wiele innych rzeczy, które pomogą zakochać się w barwnym folklorze oraz bogata oferta ziołowych warsztatów.
Górki Wielkie, postać Zofii Kossak i miejsca z nią związane
Historia Górek sięga XIII w., co czyni je jedną z najstarszych miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. Pierwsza wzmianka ich dotycząca pochodzi z 1305 r. i powstała przy okazji wydzielenia z części wioski terenu (wraz z ludnością) dla jednego z książęcych rycerzy z rodziny Korniców (pózniejszych Góreckich). Tak powstały książęce Górki Małe oraz szlacheckie Górki Wielkie. W XV w. na terenie tych drugich powstał kościół i parafia pw. Wszystkich Świętych. W XVIII w. staraniem ówczesnych właścicieli wioski wzniesiono dwór szlachecki w Górkach Wielkich. W 1922 r. został on zakupiony przez Tadeusza Kossaka, który sprowadził się tutaj wraz z rodziną.
Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków” w Górkach Wielkich
W 1923 roku w 200-letnim wówczas dworze u wejścia do malowniczej doliny rzeki Brenicy zamieszkała Zofia Kossak. Piękna posiadłość i nietuzinkowi właściciele przyciągali do siebie coraz bardziej niezwykłych gości. Bywali tu między innymi Jan Parandowski i Maria Dąbrowska. Z Krakowa przyjeżdżał Wojciech Kossak oraz jego dzieci: Maria (Pawlikowska-Jasnorzewska), Magdalena (Samozwaniec) i Jerzy. Gościła tu kuzynka Zofii, Jadwiga Unrug z mężem Stanisławem Ignacym Witkiewiczem (Witkacym). Dwór stał się wyjątkowo lubianym miejscem spotkań ludzi kultury i sztuki. Późniejsze burzliwe losy rodzinnej posiadłości pełne są tajemnic i niesamowitych historii.
Artystyczne lato u Kossaków
Ruiny dworu Kossaków w Górkach Wielkich odrestaurowane i zaadaptowane na nowoczesne centrum kultury stały się w 2011 roku siedzibą Fundacji im. Zofii Kossak. Fundacji udało się wrócić do tradycji ożywionego życia towarzyskiego i kulturalnego. Spotykają się tu artyści z całej Europy, wspólnie przeprowadzając międzynarodowe plenery malarskie i rzeźbiarskie. Tradycją są tez koncerty, warsztaty artystyczne i spektakle teatralne. Polecamy również relaks w cieniu majestatycznego, wiekowego parku otaczającego ruiny dworu oraz „Domek Ogrodnika”, w którym pisarka zamieszkała po wojnie.
Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej
W tym niewielkim budynku w pobliżu góreckiego dworu mieści się bogate i niezwykle klimatyczne muzeum poświęcone Zofii Kossak. To miejsce pamięci zostało stworzone przez jej męża – Zygmunta Szatkowskiego, który w 1972 r. oficjalnie został pierwszym kustoszem w „Domku Ogrodnika”. Wnętrze budynku wywołuje wrażenie, jakby domownicy ledwie przed chwilą stąd wyszli. W gabinecie wciąż pachnie książkami i atramentem, w jadalni piec wydaje się nadal ciepły, a z cennych obrazów spoglądają jak żywe twarze bliskich pisarki. Muzeum ma swój niepowtarzalny czar, który z pewnością zachwyci wielu odwiedzających.
Zagrody edukacyjne
Kozia Zagroda
Spotkanie z kozami może okazać się wielką przygodą. „Kozia Zagroda” mieści się w centrum Brennej, nad rzeką Brennicą, u stóp Starego Gronia. Pasją właścicieli jest tradycja ludowa, którą starają się kultywować. Można się tu wybrać całą rodziną i spędzić czas w ciekawy sposób. Od poznawania i karmienia zwierząt, przez wysłuchiwanie pięknych historii o pasterstwie i obserwacje obróbki sera tradycyjnymi metodami, po różnego rodzaju warsztaty oraz wydarzenia o charakterze regionalnym.
Chlebowa Chata
Miejsce to jest połączeniem skansenu oraz muzeum, w którym można poznać lub przypomnieć sobie smak prawdziwego, domowego chleba. Gospodarze zabierają gości w podróż „od ziarenka do bochenka”, ukazując jak powstawał w dawnych czasach. Jest to pierwsza z kilku edukacyjnych, niezwykle ciekawie prowadzonych ścieżek po tym obiekcie. Oprócz swoistego muzeum chleba można tutaj odkryć słodki świat pszczelarstwa, stary młyn i kilka innych niespodzianek.
Agroturystyka „u Gazdy”
Na breńskiej górze „Malinka”, wysoko nad dolina potoku Leśnica, zlokalizowane jest kolejne piękne i pełne regionalnych atrakcji miejsce. W rodzinnym gospodarstwie agroturystycznym, poza usługami noclegowymi i gastronomicznymi można również poznać codzienne, gospodarskie życie. Goście mogą spotkać owce, krowy, konie huculskie, kaczki, króliki, kury i wiele innych zwierząt. Właściciele oferują także przejażdżki zieloną kolejką turystyczną oraz jazdę konną po malowniczych, górskich terenach. Obiekt znajduje się na Szlaku Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego oraz na Beskidzkim Szlaku Bacówek. Kozia Zagroda oraz Chlebowa Chata również znajdują się na szlaku gospodarstw.
Park Turystyki
Park Turystyki w Brennej to centrum rozrywkowo-rekreacyjne tej uroczej, beskidzkiej miejscowości. Park znajduje się w miejscu, gdzie bije serce wsi, w pobliżu kościoła parafialnego oraz najbardziej ekskluzywnego hotelu. Nad rzeką Brennicą wzniesiono ładny amfiteatr, który często rozbrzmiewa muzyką, a w jego sąsiedztwie zbudowano boiska sportowe i place zabaw. Znalazło się również miejsce na stoiska z pamiątkami oraz
z ofertą gastronomiczną.
Zadbano tutaj też o ofertę sportową. Stąd obecność boisk – pełnowymiarowego piłkarskiego, do koszykówki lub siatkówki ze sztuczną nawierzchnią oraz do siatkówki plażowej. W Parku znajduję się również zewnętrzna siłownia oraz plac zabaw dla dzieci. Całe rodziny mogą aktywnie spędzić czas również na placu rekreacyjnym. Można zagrać w minigolfa, unihokeja, w kręgle czy też rozegrać mecz w ping-ponga. Wszystkie potrzebne sprzęty można wypożyczyć na miejscu. Zimą jest możliwość poślizgania się na lodowisku. W Parku zaczyna się trasa do nordic walkingu. Liczy 2 km, jest oznakowana i wyposażona
w tablice instruktażowe w języku polskim i angielskim.
Baseny kryte
Szukającym relaksu możemy polecić cztery kompleksy oferujące strefę z basenem, saunami, czy jacuzzi. Wszystkie obiekty dysponują krytymi basenami wewnętrznymi, dodatkowo w jednym z nich dostępne jest również sezonowe kąpielisko zewnętrzne.
Jazda konna
Jest to kolejna z ciekawych propozycji na spędzanie czasu wolnego. W Brennej znajduje się wiele miejsc sprzyjających wycieczkom konnym. Warto zaznaczyć, że wiedzie tędy pierwszy etap Transbeskidzkiego Szlaku Konnego. Dla mniej wprawionych bądź początkujących istnieje możliwość nauki jazdy konnej w jednym z dwóch ośrodków.
Bacówki pasterskie
Wędrując po górskich szlakach otaczających Gminę Brenna co jakiś czas natknąć się można na niewielkie, drewniane szałasy, zwykle znajdujące się na rozległych polanach. To pasterskie bacówki – stały, regionalny akcent w krajobrazie góralskich wsi. Niektóre są starsze, inne całkiem nowe. Wszystkie są jednak w ciągłym użytkowaniu. Służą one bacom – pasterzom, którzy wiosną i latem wypasają na górskich halach stada owiec tak, jak robili to ich przodkowie.
Informacja turystyczna
Brenna, ul. Wyzwolenia 77
tel. 33 /8586 971
www.brenna.org.pl
facebook.com/brenna.gmina
