Najstarsze miodne ślady w historii ludzkości pojawiają się w mezolicie, w hiszpańskich jaskiniach Arana w Walencji. Są to malowidła przedstawiające mężczyzn zbierających miód przy pomocy prymitywnych sprzętów. Malowidła datuje się na 8 tysięcy lat p.n.e.
Historia
Możliwe iż pierwsi ludzie nauczyli się odkrywać ule przy udziale niewielkiego krzykliwego ptaka zwanego miodowodem, który żywi się larwami pszczół oraz pszczelim woskiem. Żeby się do nich dostać miodowód potrzebuje innego zwierzęcia, dostatecznie dużego i sprytnego do rozbicia pszczelego gniazda. Obecnie ptaki te żyją w Afryce.
Miód znany był Wielkim Cywilizacjom jak Egipt, Grecja i Babilon. W Egipcie składano go nie tylko w ofierze bogom, służył również do produkcji jednego z najstarszych napojów alkoholowych – miodu pitnego. Podejmowano tu też pierwsze próby hodowli pszczół, jednak większym zainteresowaniem cieszył się miód pozyskiwany od dzikich pszczół leśnych. Zapotrzebowanie na miód w starożytnym Egipcie było tak duże że sprowadzano go dodatkowo z Izraela. W Grecji o korzystnych walorach miodu, w swoich naukach wspominali: Pitagoras, Hipokrates czy Homer. Wątek miodu wpleciony jest też w greckie mity jak np. w opowieść o Amorze maczającym grot strzały w tym specyfiku, by miłość którą zsyła była słodka. Starożytni Grecy używali go głównie do gotowania i leczenia, a ich wiedza na jego temat byla ogromna. Odkryli, iż miód różnił się nie tylko smakiem czy kolorem, ale także swoim działaniem farmakologicznym, a jego poszczególne gatunki mogły mieć specyficzne właściwości. Wyodrębnili miód pozyskiwany z kwiatów różanecznika zwany miodem szaleńców, który powodował zmiany osobowości, wymioty, drgawki i inne nietypowe zachowania.
Z reguły ustepowały po niedługim czasie, gdyż grajanotoksyna zawarta w pyłku różanecznika i przeniesiona przez pszczoły do miodu, jest usuwana z ustroju.
Miód z upływem wieków obrastał w coraz to większy prestiż, by w średniowieczu stać się dosłownie lekiem na wszystko i jednocześnie cennym środkiem płatniczym. Był dobry i na płodność, i na urodę, i na trawienie. Ile z tej wiary przetrwało do naszych czasów? Dużo, gdyż miód posiada właściwości antyoksydacyjne dzięki zawartości tokoferolu (witaminy E), kwasu askorbinowego (witaminy C) oraz enzymów i odpowiednio stosowany poprawi nam humor nie tylko słodkim smakiem, ale też podniesie odporność organizmu oraz doda urody cerze i włosom.
Działanie
Antybakteryjne działanie miodu z kolei kojarzone jest przede wszystkim z aktywnością nadtlenku wodoru i kwasów organicznych, fenolokwasów, flawonoidów oraz wysoką aktywnością osmotyczną i oznacza, że może być alternatywą dla antybiotyków.
W okresie jesiennym często sięgamy po miód jako panaceum na przeziębienia. Niewiele osób wie, że podgrzany do temperatury 42 stopni traci swoje właściwości lecznicze. Dlatego, chcąc wykorzystać jego moc nie należy dodawać go do gorącej herbaty lub gorącej potrawy. Najlepiej spożywać miód na zimno, bezpośrednio lub zmieszany np. z twarogiem lub innym serkiem. Można nim smarować chleb lub rozpuścić w letniej wodzie w towarzystwie cytryny. Taki napój pity co rano, wspaniale oczyści organizm i doda energii.
Istnieją przeciwwskazania do spożywania miodu przez niemowlęta do 12 miesiąca życia ze względu na możliwość zatrucia jadem kiełbasianym. którego minimalne i nieszkodliwe dla dorosłych ilości znajdują się w miodzie.
Z uwagi na dużą zawartość cukrów prostych (w tym fruktozy) nie powinny go spożywać osoby z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej np. z cukrzycą. Pod względem chemicznym miód jest mieszaniną cukrów prostych – glukozy i fruktozy. Cukry te bardzo mocno podnoszą poziom glikemii we krwi – indeks glikemiczny miodu wnosi aż 60.
Rodzaje miodów
Miód wielokwiatowy – potoczna nazwa „miód tysiąca kwiatów”. Zbierany z kwiatów pól, łąk i lasów kwitnących w tym samym czasie. Wiosenny ma barwę jaśniejszą i mniej wyrazisty smak niż miód zbierany późnym latem. Sprzyja pracy wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Miód rzepakowy – prawie płynny, łatwo krystalizujący się przez co miewa smalcowata konstynstencję. Dobry na problemy układu krążenia, niewydolność mięśnia sercowego, dusznicy sercowej i miażdżycy. Polecany osobom z nadciśnieniem i niedoborami potasu w organizmie. Tradycyjnie jak każdy miód skuteczny przy przeziębieniach i stanach zapalnych dróg oddechowych. Przyspiesza gojenie ran. Rewelacyjnie sprawdza się przy oparzeniach.
Miód spadziowy – wytwarzają pszczoły z zebranej z drzew i roślin rolniczych wydzieliny produkowanej przez mszyce i czerwce. Jest to miód gęstszy od nektarowego i zawierający więcej związków mineralnych, szczególnie potasu, fosforu, chloru, siarki, wapnia, magnezu i żelaza. Działa silnie antyseptycznie, przeciwzapalnie i wykrztuśnie, podnosząc odporność organizmu. Polecany jest w schorzeniach dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, serca, układu krążenia, układu nerwowego, przy zaburzeniach trawienia.
Miód lipowy – w stanie płynnym ma kolor jasnożółty, czasem bursztynowy z zielonkawym odcieniem. Idealny na przeziębienia, grypę i gorączkę. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną.
Miód akacjowy – to miód o niskiej aktywności antybiotycznej. Najlepszy na problemy trawienne, szczególnie chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Wycisza i ułatwia zasypianie. Warto przed snem zrobić napar z melisy z łyżką miodu akacjowego.
Miód mniszkowy – popularnie z kwiatu mlecza, ma jasnożółty kolor, krystalizuje się szybko, nierównomiernie. Ma wysoką aktywność biologiczną. Podobnie jak miód akacjowy polecany na problemy trawienne i dodatkowo na choroby reumatyczne.
Miód wrzosowy – ciemnobrunatny i najlepszy z miodów nektarowych. Zalecany jest przy chorobach dróg moczowych, prostaty, kamicy nerkowej oraz przy zapaleniu jelit i biegunkach. Podnosi odpornośc organizmu i chroni przed zakażeniami.
Miód gryczany – ciemny miód o charakterystycznym zapachu i ostrym smaku. Zawiera rutynę dzięki czemu świetnie czyści naczynia krwionośne wspomagając leczenie choroby wieńcowej, miażdżycy. Przyspiesza gojenie ran i zrastanie kości. Godny polecenia przy zapaleniach nerek i opłucnej, stanach osłabienia pamięci, leczeniu jaskry, osłabionego wzroku i słuchu.
Miód malinowy – w stanie płynnym jest jasnożółty, a po skrystalizowaniu ma barwę żółtobiałą. Działa napotnie, rozgrzewająco, antyseptycznie i przeciwgorączkowo. Stosuje się go w przeziębieniach, schorzeniach górnych dróg oddechowych, nieżycie żołądka, jelit, niedokrwistości oraz prewencyjnie przy miażdżycy. Ze względu na doskonały smak i łagodność działania polecany jest dzieciom.
Miód nawłociowy – nowość w srzedaży. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Polecany jest przy dolegliwościach i schorzeniach dróg moczowych, pęcherza, prostaty, kamicy nerkowej i zapaleniu jelit. Pomocny przy leczeniu grypy i biegunek. Jest lubiany przez dzieci.
Idzie jesień, jak mawiał Kubuś Puchatek „Czas na małe co nieco”.
