Choć w gmachu Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji łatwiej trafić na studenta, niż na dziecko obecność najmłodszych nie jest tu rzadkością. Właśnie rozpoczął się trzeci semestr zajęć w Pierwszym Instytucie Kreatywności Uniwersytetu Śląskiego. Dopóki z pełnej nazwy projektu nie utworzymy skrótu, przyznać trzeba, że brzmi ona całkiem poważnie. I dobrze – „pikUŚ” jest projektem skierowanym do dzieci, a najmłodszym poważne traktowanie się po prostu należy.
Dziecięco, nie dziecinnie
Nasz wydział ma ponad stuletnią tradycję pedagogiczną. Niewątpliwe doświadczenie na polu dydaktycznym daje nam bardzo szczegółowy obraz tego, jak ważne jest, aby nie tylko studenci mogli kształcić się na wysokim poziomie, ale aby również najmłodsi mieli dostęp do wiedzy i ważnych dla ich rozwoju procesów. Edukacji dzieci nie należy traktować z przymrużeniem oka. Od tego jak zostanie wsparty ich potencjał w okresie dzieciństwa zależy to, jakie kroki w życiu naukowym i zawodowym będą stawiać, będąc już w pełni samodzielności. Mądrzy, krytyczni i chcący działać na rzecz innych dorośli – to dzieci, którym kiedyś ktoś poświecił uwagę i potraktował je poważnie.
PikUŚ jest odpowiedzią na dziecięcą ciekawość, chłonność, chęć zrozumienia świata, bycia ważnym i godnym poświęcenia czasu i uwagi. Dzieci mają wszystko, czego im potrzeba aby się rozwijać. My dorośli możemy ich w tym jedynie wesprzeć dając im przestrzeń do tego, aby ten rozwój przebiegał bezpiecznie, z uszanowaniem ich indywidualnego tempa i z gotowością do odpowiedzenia na ich zainteresowanie światem. Nasza kadra naukowa zdaje sobie sprawę z tego, jak ważny jest profesjonalizm w pracy z dziećmi i jak wymagająca to grupa, dlatego program przygotowany dla ponad 600 dzieci biorących udział w projekcie, jest wielokierunkowy.
To, czego nie ma w szkole
Projekt wspiera rozwój, ciekawość, kreatywność i innowacyjność, a to zasoby, o które nie łatwo na etapie szkoły podstawowej, gdzie program nauczania dostosowany jest pod zdobycie wiedzy z konkretnych i wąskich dziedzin nauki, i nie ma zbyt wiele miejsca na twórczość, krytycyzm i nieszablonowość. Moduły zajęć, powstały w taki sposób, by wesprzeć właśnie te cenne zasoby. Są wśród nich zajęcia ogólnorozwojowe oraz takie, które wynikają z prowadzonych na wydziale kierunków studiów – muzyczne, plastyczne czy antropologiczne. PikUŚ inspiruje do twórczego myślenia, rozwijania zainteresowań, a także propaguje kulturę innowacyjności. Patrząc na jego efekty widzimy, że to nam się udaje. Wspaniale jest obserwować uczniów, którzy wkraczają w mury naszego wydziału z lekką rezerwą, speszeniem i poprawnością, a wychodzą stąd dumni z siebie, zintegrowani, odważni i z głową pełną śmiałych pomysłów. Cieszymy się, że możemy integrować lokalną społeczność biorą pod opiekę uczniów szkół z naszego regionu i robić dla nich to, czego uczymy naszych studentów – rozwijać dziecięcy potencjał i wyposażać ich w narzędzia, które pomogą im być mądrymi, kreatywnymi i sprawczymi dorosłymi.
Trzecia misja
PikUŚ wpisuje się w trzecią, pozadydaktyczną misję Uniwersytetu. Po kreowaniu nauki i kształceniu studentów, kolejną funkcją uczelni jest współtworzenie przez społeczność akademicką kapitału kulturowego i społecznego środowiska, w którym się znajduje. Odbywa się to kilkoma drogami. Pierwsza polega na kształceniu elity intelektualnej, druga to inicjowanie zdarzeń o charakterze kulturotwórczym i wzmacniającym potencjał środowiskowy. Ten potencjał to również dzieci, a może właśnie szczególnie one.
Wartość uniwersytetu, w małym środowisku miejskim, którym jest Cieszyn budowana jest przede wszystkim na jego działalności edukacyjnej i naukowej, nie można jednak nie zauważyć jego roli kulturotwórczej i aktywizującej społeczność pozauniwersytecką. W poprzednim roku na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji odbyło się kilkadziesiąt wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych kierowanych do mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Niektóre z nich odbywały się w ramach cyklicznej współpracy ze szkołami i innymi instytucjami, inne były okazjonalne. Część z nich ukierunkowana była na zagadnienia bezpośrednio związane z naszym regionem, inne dotyczyły kwestii społecznych, kulturowych i religijnych widzianych bardziej globalnie. Ważna jest dla nas różnorodność podejmowanych działań i tematów. Ta wielkozakresowość wpisująca się w zróżnicowane, nierzadko odmienne sposoby myślenia o tym co wartościowe i ważne, stanowi o autentyczności uniwersytetu. W tych wszystkich zadaniach i procesach dzieci nie tylko są przez nas uwzględniane, ale też traktowane priorytetowo.
