Porzóndzymy pogadamy – Janina Żagan

0
1965
- reklama -

W trzecim miesióncu tego roku ukorze się siedym a dwacaty nomer naszego TRAMWAJU, w kierym zaś dómy sie do rzeczy s jednóm bardzo szykownóm pańiczkóm. Miyszko łóna łod urodzynio ganc wedla Skoczowa na dziedzinie, kiero sie Pierścym mianuje. Tu trzeja przidać, że przez osim roków we swojim żywobyciu regirowała skoczowskim rotuzym.

Janina Żagan – były długoletni burmistrz miasta Skoczowa, radna powiatowa trzech kadencji i członek Zarządu Powiatu, a także nauczyciel – terapeuta. Obecnie v-ce starosta powiatu cieszyńskiego. Urodzona społecznik i miłośnik literatury współczesnej, i dobrej muzyki. Przez długie lata związana z Towarzystwem i Fundacją im. Zofii Kossak. Obecnie studentka Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Skoczowie i jako prowadząca sekcję kultury, inicjatorka poznawania walorów Ziemi Cieszyńskiej drogą VIA DUKALIS i grupowych wyjazdów do teatru w Czeskim Cieszynie.

Fryderyk Dral: Pani Janino, skoczowianie o was prawióm żeście sóm bardzo dobrym człowiekym, kiery mo rod pumogać inszym, jak sóm w jakisikej potrzebie. Jak byście to poradzili rzeknóć wszecko po naszymu, a przi tym eszcze cosi o swojim żywobyciu, to czytmiorze naszego TRAMWAJU bydóm s tego moc radzi i dłógo wóm tego nie zapómnóm.

Janina Żagan: Tóż dobrze panie redaktorze, chocioż bydym mieć s tym kapke ostudy skyrs tego, że dziynnie uż nie prawiym po naszymu, bo muszym rzóńdzić aji s ludziami, kierzi nie sóm tu stela. Móm tego do rzekniyńcio tak moc, że nie wiym czy sie wóm to w tym waszym TRAMWAJU zmieści. Nie wiym ani od czego zacznóć, bo w mojim żywobyciu przeszłach przez piyńć tuplowanych wiecy. Piyrszo to je szczynśliwe narodzyni dwóch chłapców, drugi to sóm dwie kadyncje regirowanio Skoczowym, trzeci to narodzyni się mojich dwóch wnuczków, sztworte to je połómani dwóch moich klepetów, a piónte to je nieszczynśliwe chowani mojich dwóch ślubnych panoczków. Zacznym jadnakowóż łod mojigo narodzynio, kiere podarziło mi sie w dziedzinie Pogórze we familiji siedloczej. Nie wszedcy isto do dzisia wiedzóm gdo to był siedlok, bo uż sóm insze czasy i s grubsza idzie rzeknóć, że siedlok był to gdosi co mioł moc pola. Tóż też tymu jak żech była mało to se spóminóm, że wszyndzi doobkoła były łogromne wielki pola, zogóny i miedze, a po nich plyntały się kónie, krowy, babucie i moc rozmajtej inkszej gowiydzi. Ale nieskorzij jak żech urosła, toch dziepro prziszła na to, że wszecko taki to było, bo życi na dziedzinie dycki regulowały pory roku i porzóndek musiol wszyndzi być. Widziałach to u  obu mojich starzików, kierzi byli rodzónymi Pogórzaninami. Za dziecka chodziłach do szkółki i podstawówki w Pogórzu, a nieskorzij do cieszyńskigo „Kopera” w Cieszynie. Za młodu nie podarziło mi sie wszeckigo poskłodać do kupy, bo człowiek chciołby mieć wszecko na roz. Wczas poszłach przed ołtórz i urodziłach synka. Chyciłach sie roboty w sanatoryjum w Górkach Wieklich, kaj przez dwacet piyńć roków w prewewentorium i sanatorium opatrowałach dziecka chore na suchody. Chynci do sztudyrowanio miałach fórt moc i nieskorzij podarziło mi sie wysztudyrować pedagogikę przedszkolną na WSP w Krakowie. Dziecka fest chore były lyczóne przez dochtorów, a rechtorzi i wychowawcy zastympowali im familije. Zdrowsze wykludzali my na pole coby powydychały świyżym górskim luftym, uczyli my w szkółce i opatrowali my ich jak swoji. Podarziło mi sie też pomału sztajgować i na kóniec regirowałach całom szkółkom i sanatoryjim. Po ceście eszcze pokończyłach aji insze sztudyja, coby opatrowani dziecek szło mi lepszyj. Całe tych dwacet piyńć roków opatrowanio i uczynio dziecek, zastympowanio im familije, to do dzisia móm w pamiyńci, bo była to dlo mie nejwiynkszo życiowo satysfakcyja. Przyszeł taki czas, że urzyndnicy ze skoczowskigo rotuza mie znaszli i nachósowali , cobych u nich siadła w biurze i zaczłach regirować miastowymi szkołami, rekreacyjóm, kulturóm i zdrowiym. Szło mi to dobrze i skyrs tego dołożyli mi w 1995 roku przyrychtowani i regirowani ludziami, kierzi weznóm na swój pukiel nawszczywe papieża Jana Pawła II w naszym pieknym Skoczowie. Wszecko sie dobrze podarziło, bo ćwierć milyjóna ludzi przyjechało do Skoczowa i skyrs tego ni ma ani o czym rzóndzić, bo jak żodyn nic nie wymamlasił to też ni ma o czym pisać. Tak czy inakszyj, bydym to pamiyntać do kóńca swojigo życio, jako cosi nejpiekniejszego co mie potkało. I tu eszcze muszym przidać, że za rok pojechałach do Rzymu s nawszczywóm do papieża, kiery spytoł mi sie „czy błoto w Skoczowie już wyschło?”. Za tóm dobrze zrobiónóm robote burmistrz zaś po drugi mie nachósowoł, co bych sie dała do roboty we skoczowskim zarządzie miasta. Jak uż żech sie tak wszeckigo wywiedziała jako to trzeja regirować miastym, a pón Burmistrz Malik uż nie chcioł dalij siedzieć w rotuzie to skyrs tego poprugowałach sztartnóć we wyborach na burmistrza. Miałach prociw siebie trzóch chłopów i podziwejcie się panie redaktorze ś nimi żech wygrała. We drugich wyborach uż mi poszło mi ganc snadno, bo uż w piyrszej turze dostałach łokoło 70% głosów i po drugi prziszło mi regirować skoczowskim rotuzym. Ni ma to leko robota i uż po trzeci roz ni miałach chyńci dalij sie s tym ogawyć i skyrs tego dałach se s tym burmistrzowanim pokój. Dałach sie jadnakowóż wybrać do Powiatu, w kierym jako radno byłach na prociw tych co becyrkym regirowali. Dzisio historyja po sztyroch rokach je tako samo jako była kiejsi yno, że jo nie siedzym na prociw, ale społym ze starostóm regirujym całym powiatowym becyrkym.

- reklama -

A teraz zaś kapke curiknym sie do mojich młodych roków, kiere roz dlo mie były szczynśliwe, a po drugi tragiczne. Jak uż żech wysztudyrowała a miałach piyńć a dwacet roków to społym s moim panoczkym kupili my se chałupe w Pogórzu kole kierej było kapke pola. Na nim zaczli my paś barany, kiere kupił mój chłop i kiere miały dować nóm w tamtych siyrmiynżnych czasach kapke piniyndzy do naszych wypłat. Dłógo my się jednakowóż s tym nie na radowali, bo taki gaz, kiery ludzie nazywajom czadym, dostoł się do pluc mojigo chlopa, a nim jak wszedcy wiedzóm nie do sie wydychać. I przedstowcie se panie redaktorze, że jo tako młodo dziełucha zustałach sama na świecie s małym chłapcym i s tymi branami. Nie było to tak leko wszecko ogarnóć, bo przeca każdy dziyń chodziłach do roboty, a mój mały chlapiec do szkółki. Takigo kierdla łowiec i baranów nie do się samymu uwachować i jednym razym uż żech ich miała aże prawie ze sto. Wszecko by było dobre, ale taki zwiyrza trzeja wachować i opatrować, coby sie im nie prziwinyło jakisi choróbsko. Prziszeł taki czas, że owce zaczły chrómać, bo dostały s wilgoci chorobem, kiero kulawką sie mianuje. Roz jak żech wedla cesty pasła ty owieczki to zastawił się wedla mie taki jedyn weterynorz i nachósowoł mje, cobych mu przedała tyn cały kierdel owiec, a łón ich wylyczy, bo się lepszyj na tym zno. Tak w minucie żech sie na to zgodziła i owiec żech sie pozbyła. Ale coby mi tych owiec nie było żol, toch pojechała na wycieczke do Warszawy, a łón mi obiecoł że ze swojóm familijóm w tym czasie wszecko wykludzi i jo uż nie bydym miała s tym żodnej ostudy i nie bydym za nimi beczała. Jakisikej czas czas byłach sama, ale po siedmiu rokach wydałach sie po drugi i urodziłach drugigo synka, kiery jak sie wykształcił to tak jak moc inszych ludzi tu stela pojechoł do świata. Nieskorzij przekludziłach się do Skoczowa i miyszkałch tam wmurowanej chałupie ze swojóm rodzónóm siostrom, ale każdo na swoim piętrze. Jo zaś jak mi mama umrziła przekludziłach się spadki do Pogórza i do dzisia tam miyszkóm. Wedla mie miyszko też mój starszy chłapiec, kiery swojóm paniczke poznoł w Krakowie i podarzilo sie mu jóm nachósować, coby przekludziła sie ś nim na dziedzine. Gorził szło mi s tym młodszym, bo wiycie jak to je, jak uż kierysi zakosztuje czegosi lepszego, to coby go nacióngóć do przekludzynio się spadki do Polski, to je opowoga. Musiałach cosi wyszpekulyrować takigo, coby wyszło na moji i chłapiec sie wrócił do Skoczowa. Podarziło mi sie to dziepro wtedy jak żech sama tam do tej Anglije zaleciała. Uż ni móg się niczym wykryncić i siod razym sy mnóm do samolota, kierym przilecieli my do Krakowa. Teraz jak uż wszedcy my sóm razym i miyszkómy w jednej gminie wedla siebie, to żech je naprowde szczynśliwo, że nie muszym nigdzi do świata za mojimi kochanymi chłapcami jeździć.