Słupsk położony jest nad rzeką Słupią, 18 kilometrów od Morza Bałtyckiego jest trzecim co do wielkości miastem woj. Pomorskiego. Stanowi świetną bazę wypadową nad polskie morze, gwarantując większy spokój i mniejszą ilość turystów w porównaniu z miejscowościami nadmorskimi. Jest też doskonałą alternatywą dla tych, którym znudziło się zwykłe plażowanie. Bogata historia, przepiękna architektura, kultura, atrakcje dla dzieci i cały czas zmieniające się i piękniejące miasto zachęca do jego odwiedzenia. Zapraszamy.
Ratusz
Słupski ratusz, usytuowany w obecnym centrum miasta, jest jedną z wizytówek Słupska. Budynek jest siedzibą władz miejskich od 1901 r. Neogotycka bryła, głównie secesyjne zdobienia i zachowane oryginalne wyposażenie czynią słupski ratusz jednym z najpiękniejszych w Polsce. Sale narad, gabinety i korytarze zachwycają swoim pięknem. Możemy tu podziwiać malowidła przedstawiające sceny z historii miasta, witraże, kute żyrandole, oryginalną snycerkę czy prawie 120-letnią tapetę w gabinecie Prezydentki Słupska. Na jednym z korytarzy można przyjrzeć się także bursztynowej kopii słupskiego niedźwiadka szczęścia. Będąc w Ratuszu warto wdrapać się po 180 stopniach na ratuszową wieżę, by z wysokości ok. 56 metrów podziwiać panoramę miasta. Ratusz można zwiedzać samemu, jednak chcąc zobaczyć sale, poznać historię budynku i wejść na wieżę trzeba wybrać się do słupskiego Centrum Informacji Turystycznej.
Kompleks zamkowy
Przez kilka stuleci Słupskiem władał ród Gryfitów. Najbardziej znanym przedstawicielem tego rodu był książę Bogusław X i to dzięki niemu Słupsk może pochwalić się Zamkiem Książąt Pomorskich. Ten XVI-wieczny budynek wybudowany początkowo w stylu gotyckim kilkadziesiąt lat później został przebudowany zgodnie z modnym wówczas stylem renesansowym. Od ponad 55 lat jest siedzibą Muzeum Pomorza Środkowego,
a w swoich murach kryje m.in. historię miasta, Pomorza i rodu Gryfitów. Możemy tu zobaczyć m.in. sarkofagi ostatnich z rodu Gryfitów, a także szereg pamiątek z historii miasta.
Do kompleksu zamkowego należy również młyn z ok. 1310 r., który uchodzi za jeden z najstarszych, działających obiektów architektury przemysłowej w Polsce. Pierwotnie mielono w nim zboże na mąkę, a od lat 60. XX w. prezentowana jest w nim wystawa etnograficzna muzeum obrazująca kulturę ludności rodzimej oraz powojennych słupskich osadników.
Kolejny obiekt położony w kompleksie muzealnym to urokliwy, zbudowany z muru pruskiego, XVIII-wieczny Spichlerz Richtera. Pierwotnie został wzniesiony przy ul. Kopernika jako magazyn zbożowy. Po przeniesieniu na obecne miejsce skrywa biura Muzeum Pomorza Środkowego oraz klimatyczną herbaciarnię, którą kojarzą wszyscy mieszkańcy Słupska.
Kompleks dopełniają gotycka Brama Młyńska z XIV w. – jedna z dwóch zachowanych bram wjazdowych do miasta, obecnie mieszcząca pracownie konserwatorskie słupskiego muzeum oraz Kościół św. Jacka, dawny Kościół Zamkowy, o którym opowiemy później.
Baszta Czarownic
Baszta została wzniesiona jako część XV-wiecznych murów obronnych miasta, rozciągniętych wzdłuż Słupi. Jej nazwa pochodzi od mieszczącego się w niej
w XVII wieku więzienia dla kobiet posądzonych o czary. Najsłynniejszą słupską „czarownicą” była Katrina Zimmerman zwana Triną Papisten. Ta słupska zielarka była
w Baszcie więziona i poddawana torturom. Ostatecznie w 1701 roku spłonęła na stosie. Dziś mieści się tu jeden z oddziałów Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej. Na trzech kondygnacjach organizowane są wystawy malarstwa, rysunku, fotografii i grafiki, a także instalacji przestrzennych.
Najstarsza pizzeria
Słupsk to także wyjątkowa pizzeria… To tu ponad 45 lat temu powstała pierwsza pizzeria w Polsce. Stworzył ją pan Tadeusz Szołdra przy barze mlecznym „Poranek” (ul. Wojska Polskiego 46). Od tego czasu pokolenia słupszczan i turystów zajadają się plackiem z pieczarkami, boczkiem lub kiełbasą. Receptura wypieku ciasta do pizzy jest autorska i niezmieniona od samego początku. Smacznego!
Izba Historii Kolei
Zachęcamy do zajrzenia do Izby Historii Kolei. To inicjatywa członków Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji, działających przy słupskim PKP. Prawdziwi pasjonaci kolejnictwa wciągną nas w historię słupskiej i pomorskiej kolei. W sentymentalną podróż zabiorą nas także eksponaty znajdujące się w izbie, jak zabytkowe lampy i telefony, mundury, modele kolejek czy bilety kartonowe. Można znaleźć tu również tabliczki znamionowe lokomotyw parowych, które jeździły w Słupsku. Otwierając drzwi Izby przenosimy się w świat nieistniejącej już kolei.
Sala Edukacyjna – Słupia Rzeka Wiedzy
Kolejny punkt na mapie Słupska to Sala Edukacyjna – Słupia – Rzeka Wiedzy. W siedzibie Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi” przy ul. Poniatowskiego 4a przeniesiemy się w świat przyrody. Po sali można poruszać się śladem meandrującej rzeki poznając jej uroki. Na swojej drodze napotkamy manualne i interaktywne stanowiska, które umożliwią poznanie przyrody Doliny Słupi. Staniemy twarzą w twarz ze zwierzętami leśnymi, podejrzymy z bliska występujące w tej rzece ryby czy zajrzymy do dziupli występujących na terenie Parku ptaków.
Zabytkowe Kościoły
Będąc w Słupsku warto przyjrzeć się tutejszym zabytkowym kościołom – m.in. kościołowi św. Jacka, kościołowi Mariackiemu, dawnemu kościołowi Św. Mikołaja, czy ewangelicko-augsburskiemu kościołowi Świętego Krzyża. Każdy z tych kościołów ma swoją własną, bogatą historię. Warto jednak wspomnieć, że podominikański kościół św. Jacka znajdujący się niedaleko zamku jest jednym z najciekawszych i najbogatszych w pamiątki historyczne, kościołów Ziemi Słupskiej. Dawny kościół św. Mikołaja natomiast był na początku przyklasztornym kościołem katolickim zakonu norbertanek, później także ewangelickim, w międzyczasie nawet cerkwią. Dziś mieści się w nim biblioteka. Z Kościołem Mariackim wiąże się natomiast pewna ciekawostka. Jego wieża jest odchylona od pionu o ok. 90 centymetrów.
Słupski Tramwaj
Znajdujący się przy ul. Nowobramskiej tramwaj to nieodzowny symbol dawnego Słupska. Tramwaje pojawiły się w mieście w 1910 roku i jeździły po Słupsku przez niemal 50 lat. Aby upamiętnić fakt istnienia słupskich tramwajów postawiono przed Nową Bramą, pod którą przebiegała dawniej jedna z linii tramwajowych odrestaurowany wagon. Dziś można zajrzeć do jego wnętrza, ponieważ w tramwaju funkcjonuje „Przystanek Ceramikarnia” i zaopatrzyć się w ceramiczne pamiątki związane ze Słupskiem lub wziąć udział w warsztatach z lepienia „cudów”. Tramwaj funkcjonuje w sezonie letnim jako sklepik z wyrobami słupskich ceramiczek.
Galeria Bursztynowa
Galeria Bursztynowa przy ulicy Tuwima przypomina o funkcjonującym w mieście cechu brusztynników. Ma niemal półwieczną tradycję i stanowi połączenie pracowni bursztynowej, galerii oraz muzeum. Prowadzone są tu również warsztaty z bursztynnictwa, podczas których można poznać mity i legendy związane z bursztynem oraz dowiedzieć się, gdzie i kiedy najlepiej go szukać. Galeria posiada dwie sale wystawowe oraz prowadzi sprzedaż wyrobów. Jedną z ciekawszych pamiątek, którą można tam nabyć są kopie bursztynowego niedźwiadka szczęścia.
Słupsk dla dzieci
Dzieci odwiedzające miasto wraz z rodzicami, nie mają w Słupsku szans na nudę! Czas mogą spędzić rodzinnie, niezwykle ciekawie, ale i…. plenerowo.
Szlak Słupskiego Niedźwiadka Szczęścia
W XIX wieku w trakcie kopania torfu niedaleko Słupska została znaleziona figurka bursztynowego niedźwiadka. Figurka ta okazała się być amuletem, który należał do łowcy niedźwiedzi, a którego wiek badacze ocenili na około 3700 lat. W ten sposób ten przynoszący szczęście, najpierw łowcy niedźwiedzi, a później Słupskowi, niedźwiadek, stał się symbolem miasta. Jego bursztynową kopię można zobaczyć w słupskim ratuszu,
a od czerwca 2017 r. kolorowe niedźwiadki można spotkać także na jego ulicach. 15 niedźwiadków tworzy swoisty Szlak Słupskiego Niedźwiadka Szczęścia, a 9 z nich można poszukiwać z książeczką z naklejkami dostępną w Centrum Informacji Turystycznej w Słupsku. Zachęcamy do poszukiwań i robienia sobie zdjęć z niedźwiadkami. A na wszystkich małych zdobywców niedźwiadków czeka dyplom – do odbioru w Centrum Informacji Turystycznej w Słupsku.
Innym ciekawym sposobem na zwiedzanie Słupska i niewątpliwą frajdą dla dzieci są questy. Na podstawie wierszowanej historyjki, szukając wskazówek, coś licząc, wypisując właściwe rzeczy maluchy, poruszają się po nieoznakowanym w terenie szlaku. W CIT dostępne są dla dzieci dwie gry miejskie – „Szlakiem Słupskich Legend”, w której Słupski Chłopczyk oprowadza dzieci po mieście opowiadając słupskie legendy oraz „Szlakiem słupskich ciekawostek przyrodniczych” – w której podczas marszu dzieci odkrywają ciekawostki dot. spotykanych po drodze drzew czy związane z rzeką Słupią
i żyjącymi w niej organizmami.
Słupsk inaczej
A dla wszystkich głodnych wrażeń, odwiedzających przepiękny Słupsk, czekają na każdym kroku niespodzianki i ciekawostki takie jak…
Witkacy w Słupsku
Choć samego Witkacego w Słupsku nigdy nie było to tutejsze muzeum może pochwalić się największą na świecie kolekcją prac plastycznych tego oryginalnego i interesującego artysty. Wystawa znajduje się w Białym Spichlerzu – budynku należącym do Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. Na wystawie stałej pokazywane są tu wszystkie prace artysty, które są w posiadaniu MPŚ oraz fotografie, listy i pierwodruki książek. Będąc w Białym Spichlerzu przybliżymy sobie postać Witkacego i dzieła Firmy Portretowej S.I.Witkiewicz. Na pięciu kondygnacjach obejrzymy wystawy: Witkacy inaczej…; Witkacy. Obrazy – rysunki – grafiki + archiwalia; W nawiązaniu do Witkacego od XIX do XXI wieku czy Słupsk – miasto i ludzie.
Witkacego poznamy nie tylko przez odwiedzenie go w Muzeum. Specjalnie z myślą o tym nietuzinkowym artyście został stworzony quest „Śladami Witkacego”, dostępny w słupskiej informacji turystycznej. To kolejna propozycja zabawy połączonej z odkrywaniem miasta, bogata w smaczki związane z życiem i twórczością Witkacego. Choć artysta ten w Słupsku nigdy nie zagościł, to niewątpliwie dla wielu, jest jedną z najlepszych wizytówek Słupska. Papierowa wersja podróży z Witkacym dostępna na miejscu w CIT. Witkacego poznamy także dzięki aplikacji mobilnej.
Mobilny Asystent Turystyczny
To nietypowy przewodnik turystyczny – aplikacja mobilna – wykorzystujący m.in. elementy rozszerzonej rzeczywistości. W Słupsku funkcjonują obecnie dwie ścieżki. Pierwszą z nich można odnaleźć w aplikacji pod nazwą „Miasto Słupsk”, a druga to „Ścieżka Witkacego Słupsk”. Aby skorzystać ze spaceru w ramach ścieżki należy pobrać aplikację na telefon komórkowy, a następnie załadować dowolną z nich, wybierając odpowiednią nazwę z listy w prawym, ukrytą w górnym rogu aplikacji. I gotowe!
Na terenie Słupska znajduje się po kilkanaście punktów, tzw. znaczników, w ramach obu ścieżek. Dzięki nim można obejrzeć stare zdjęcia Słupska, przyjrzeć się nieistniejącym już budynkom w 3D czy zobaczyć prace Witkacego. Prezentacjom towarzyszy czytany przez lektora tekst w języku polskim i angielskim.
Słupski street-art
Wędrując po Słupsku rozglądajmy się wokół siebie. Słupski street-art to przede wszystkim 40 murali – dekoracyjnych, wielkoformatowych malowideł ściennych, których jednak stale przybywa oraz opisywane wcześniej niedźwiadki szczęścia.
W samym centrum Słupska znajduje się kilkanaście budynków ozdobionych swoistą, ilustrowaną opowieścią o mieście. Umiejscowione m. in. na ulicy Bema, Niedziałkowskiego czy Starzyńskiego, ten ostatni nawiązujący do historii miasta i jego postaci, zachwycają. Odnajdujemy tu m. in. Heinricha von Stephana, Jerzego Waldorffa, Otto Freundlicha, Gebharda von Blücher czy Trinę Papisten.
Festiwale, festiwale
Warto wiedzieć, że Słupsk to również cykliczne, odbywające się od kilkudziesięciu lat imprezy i festiwale, które przyciągają gości nie tylko z Polski, ale i zza granicy, jak Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej czy Festiwal Pianistyki Polskiej. To tylko nieliczna próbka tego, co można w Słupsku zobaczyć i usłyszeć.
Bezpłatne Spacery
A dla wszystkich tych, którzy lubią bardziej „typowe” zwiedzanie, Słupsk przygotował cykl bezpłatnych spacerów z przewodnikiem po mieście. Do 15 września br. Fundacja Partnerstwo Dorzecze Słupi prowadząca słupskie Centrum Informacji Turystycznej, w każdy wtorek organizuje bezpłatne spacery po mieście z przewodnikiem. Tematyka jest związana z historią i przyrodą miasta. Spacery poprowadzą eksperci, pasjonaci, historycy i miłośnicy Słupska (podmiot prowadzący: Fundacja Partnerstwo Dorzecze Słupi).
A na koniec…, a może na początek warto odwiedzić
Słupskie Centrum Informacji Turystycznej oferuje darmowe materiały o mieście i regionie. Dostępne są także publikacje o regionie, albumy, przewodniki, mapy, itp. oraz różnorodne słupskie pamiątki, takie jak np. koszulki, kubki, pocztówki, torby, magnesy, czy te bardziej niestandardowe jak skarpetki, koszulki z kredkami do malowania na nich niedźwiadków czy ołówki z nasionkami. Zapraszamy do Słupska!
InformacjA turystyczna
Ul. Starzyńskiego 8
76-200 Słupsk
Tel. 59 7285041
e-mail: cit@pds.org.pl
Tekst: Centrum Informacji Turystycznej w Słupsku
