Latoś byłby uż czas przehópnóć zaś za Olzem i tam nónś kogosi, kiery pochwoli sie w naszym dziewiyńć a trzicatym nomerze naszego TRAMWAJA kim je. Kapke to było procne, coby kogosi takigo nónś, ale kiery chlado, to dycki nóndzie, to co chce. Mie sie też to podarziło i cylnyłech na takóm paniczke w Trzyńcu kiero mo strasznie rada fulać, drzistać, bulczeć, fanzolić, rzóndzić, prawić i jak trzeja to aji fantazyrować po naszymu.
Ewa Szczerbova – od wielu lat emerytka trzynieckiej huty, która swoje zamiłowanie do naszej cieszyńskiej gwary spełnia w pisaniu felietonów w tygodniku trzynieckim „Hutnik”. Przed przejściem na emeryturę odkryła w swoich rękach talent, do wykonywania profesjonalnych masaży, które z powodzeniem świadczyła chorym ludziom na kręgosłup. W czasie tych zabiegów, starała się także być psychologiem i lekarzem dusz swoich pacjentów. Jest także społeczniczką, którą pro publico bono wraz z przyjaciółkami stała się patronką domu dziecka w Vizovicach. Do dzisiaj buzuje w niej góralska dusza z którą do Trzyńca przyprowadziła się z podgórskiej miejscowości Piasek. Najważniejszym jednak jej zamiłowaniem, jest propagowanie naszej cieszyńskiej gwary wśród młodych mieszkańców Zaolzia polskiego pochodzenia.
Fryderyk Dral – pani Ewo, Zaolziocy o was prawióm, że mocie bardzo wielki talynt do pisanio po naszymu. To sie fest wszeckim ludzióm podobo, że w tym „Hutniku” poradzóm se roz do tydnia cosi po naszymu poczytać. Na zicher to je dlo was procne, bo wasi młodziocy ze Zaolzio prawióm po polsku, po czesku, a eszcze trzeja wciskać im do czepani rzecz łod naszych starzików. Taki cosi to poradzóm yno tacy ludzie jak wy paniczko, kierzi majóm to kansi głymboko w siebie, coby poradzić fórt srandownego cosi po naszymu napisać.
Ewa Szczerbowa – panie redaktorze, przeca dobrze wiycie, że nie bydym miała ostudy s wami po naszymu porzóndzić, a eszcze cosi napisać o sobie, to bydzie dlo mie moc uciechy. Ale nejpiyrwej je słószne, wszeckich Wasich Szanownych Czitelników serdecznie pozdrowić, co wty piynty robim, aby se nie myśleli, że baba wpadła do drugi jizby, i ani nie pozdrowiła. Wiycie panie redaktorze, to wszecko jo se wyniysła z dómu rodzinnego. Je żech ciałym i duszóm Gorolkóm z pod Giyrowej, kany jo wyrostała aż do czasu, niż se mie jedyn synek naszeł i ściągnył babym wólki, nie wólki do miasta, kiere sie Trzyniec mianuje. Waszym Czytelnikóm go na jisto przedstawiać nie trzeja, bo jego kuminy widzicie aji z Wyszni Bróny. Ale już to nima taki, jako to kiejsi było. Już tela nie hajcujóm i ani sie tak fest nie kurzi, jako się kiejsi kurziło. Jo se wdycki mówiła, że mie do miasta żodyn chłop, ani hewerym nie zasmyci.
Ale stało sie! Łod tego czasu sie już ani moc nie zapiyróm. Bo wiycie jaki to je, że wypiyranego chleba je wdycki nejwiynkszo skibka. Mój sie boł krowy a my mieli trzi. Dojiłach, kidałach gnój, a aji kosić łąki mie nauczili. Sómsiadowego kónia żech też umiała łoszerować. A to kapkym teraz zkryncim i cosi ło tym kóniowi, ale raczi kobyle Wóm powiym. Jak żech roz prziszła z roboty, to na stole była kartka, na kierej mi naszo kochano Mama napisała: „W trąbie mosz jedzyni, a jak sie najysz, tak weź kónia łod sómsiada i przijedź na pole. Wóz drabiniok już tam je”. Tak jo hóp na kónia i wio tam, kany była adresa napisano. Nó ja, ale było ciepło a kobyłym ni jyny bónki gryzły, ale jóm aji strasznie susziło. Trza było przejechać przez Olze. Ale mie do głowy nie prziszło, że kobyła sie musi zegnyć, aby sie napiła. A jak sie zegnyła, tak jo sie ji spuściła prosto na ciupel chómóntu i wisiałach ji na głowie. Dyby to był jaki czibul, tak tyn by sie tam zy mnóm nie pańkoł. Ale kobyłka jyny potrzonsała głowóm i Jewke ni, a ni schynyć. Wisiałach za spodnicym w pasie na knefliczki zapiyntóm. Na szczynści szli chłopi po szichcie z gospody i z chómóntu mie z wielkim śmiychym schynyli. Dobrzech już potym z prziskokami na grzbiecie kobyłki dojechała. Ale to wóm jeszcze w tyn dziyń moja patalija nie skończiła. Miałach wielkóm miłość i wieczór my mieli mieć społu randkym. Tóż jak my siano z drabinioka do sómsieka schynyli, to już było ku wieczoru. Pytałach Mame, jesi mie puści z Jankym na randkem. Mama mi prawi- „nejpiyrwej dziywczyn cosi zjydz, bo żeś je na isto głodne”. Tóż żech cosi pofrygała, pucłach zymby i wio sie do potóczka kapkym łoszluchnyć. Porym kropli kolóński wody za ucho, do gymby fefermyncowy bónbón aji Jankowi żech zebrała. Miesiónczek świycił na złómani karku, a nasze łoczi sie blyszczały jako gwiozdy na niebe. Byli my na nasi łónce, porym kroków od rzyki Olzy. Hormony uż sie nóm zaczinały warzić i pieknie mie Janek bulnył do trowy. Ale co dioboł nie chcioł, abo możne chcioł, moja głowa z rozplecónymi warkoczami wylóndowała w mrowci kupce. Jo mu przed tym koszulym porozpinała, a un mi to łostatni. Un mie dzierżoł przi ziymi, abych mu nie uciykła, a jo do wrzasku, że móm pełnóm głowym mrowców. Jymu zaś łod nóg lazły, bo un zaś kopył do dalsi kupki z mrowcami. Tak my łobo na poły sadzy wyskoczili i wio ku wodzie. Kozuje mi aż sie fest nadechnym i wstyrcził mi głowym pod wodym, a to porym razy. Nie pytejcie się ludkowie jako to skończiło. Ło mało mie do szpitola nie zawrzili.
Ale tóż to sóm taki przigody na zagrzoci.
Dar pisanio jo dostała do kolybki z piersióm Mamy. Mama kupa pisała i czynsto u nas przebywoł Szanowny Pan prof. Daniel Kadłubiec i natoczoł na ciynżki magnetofón śpiywy, i wiersze nasi mamy i wszeckich ciotek. Dalszym czynstym gościym był też kiejsi daleko szyroko znany, Pan Władek Niedoba- Jura z pod Grónia. Założyciel Gorolskigo Świynta kiere dobrze znajóm i waszi Czitelnicy. A nie do mi to, abych Wóm niepołopowiadała dalszóm takóm srandownióm przigodym z Panym Władysławym. Umrziła mamino siostrziczka Zuzka. Panu Władkowi sie doniysło, że umrziła Chraścinka. Mama była z dómu Chraścinowa i aji nas sie tak nazywało. Tóż prziszeł do kościoła z wielkim wińcym a na bandlach było napisane : „Nie zapómnimy nigdy na Tebie Marynko”. Porzykoł, pośpiywoł i poszeł z kościoła. Za dwa tydnie była Mama odznaczóno ze związku PZKO, za szyrzyni nasi ludowej mowy. Odznaczónych dekorowoł Pan Władysław, alias Jura z pod Grónia. Jak sie wołało miano nasi Mamy, to un na całóm sale woło : ,, Jezus Maryja Marysia, tóż kómu jo był na pogrzebie przed dwiymi tydniami”. Cało sala ryczała ze śmiychu ! I potym sie mie ludzie nie roz pytajóm: ,,Ty Jewka, kany chodzisz na ty twoji felietony. Dyć to nikiedy ani nima możne, łoczim ty piszesz aby prowda była. A widzicie że je jim prawim, boch se sama nie roz bryje nawarziła”. A wiyrzcie Szanowni Czytelnicy Waszigo ,,Tramwaju”, że jo je taki mamlas i wdycki sie ku czymusi prziplyntym i aspóń nikiedy mojim Szanownym Czytelnikóm gazety Hutnik narobim śmiychu do piynci kilowej dity. Jako łóńskigo roku.- Czakóm w niedzielym na autobus w Trzyńcu, a tam je wdycki w niedzielym po połedniu tak wymiecóne, że ani nie trzeja wygłosić awizo ło tym koruna wirze. Taszkym żech miała ciynżkóm i czapłach na ławkym, że poczkóm. Nigdzi żiwej dusze. Naroz sie wóm ku mie prziplónt taki łoszkubany i podchmielóny bezdómny.- ,, Dej mi sto korun”, prawi mi z mosta do prosta.-,,A tóż panoczku, jo se nie pamiyntóm, kiedy my dwo se bruderszaft przepili a pyniyze wóm nie zamiyrzóm dać” -,,Ty imperialistyczno łopico, ty ni mosz sto korun? Dyć ty musisz być zimno łod pyniyz, jak sie tak na tebie dziwóm. A co czakosz na autobus i łodziyrosz miasto, że za darmo jeździsz. Wyciągni se to swoje faro z garaże ! Wszecko ście wy imperialiści tu rozkradli”. Jo już ani na tyn autobus nie czakała i miarkowałach sie do chałpy, boch aji miała kapkym strach. Chłop nie był żodne chucherko do kierego sturzicie i sie wywróci. Po chodniku żech sie śmioła, bo tóż uznejcie, gdóż by sie nie śmioł jak was imperialistycznóm łopicóm gdo pomianuje. A ku tymu faru, dyć jo ni móm ani trakacza, a nie to Boże jaki faro. Nó, ale chcioł Pan, Panie redaktorze cosi do śmiychu, tóż jo je wdycki za. Dyć tego humoru je miyndzy ludziami jakosi co roz, to miyni. Mało je dzisio wiesiołych ludzi i kupa jich fórt kajsi naganio. Ni majóm nikierzi czasu ni jyny na swoji dziecka, ale co gorszi, ani ni na rodziców już w podeszłym wieku. Ale przedewszeckim mi ni ma jedno i je mi smutno z tego, że sie naszo Cieszyńsko Mowa pomału wytraco. Nikierzi już aji zapómnieli, do jaki szkoły chodzili i skoro po nasimu ani nie mówióm. Starka kiero ani bardzo po czesku nie umiy, łómie nikiedy jynzyk z wnukami tak, aż to piszci w uszach.
A naród kiery se nie wozi gwary ani tego, co nóm tu po przodkach zostało, je godny polutowanio, a ni wiary.
Na szczyńsci sóm zespoły aji czeski, kany śpiywajóm pieśniczki po nasimu. A kiery podskakuje jako burek na krótkim lancuchu tymu mówim: Nie pluj do studnie, z kierej twoji przodkowie pili. Bo roz możesz prziść zpragnióny a studnia bedzie skolim zasuto.
Tak tu mómy ty dwie stróny medalu. Nima wszecko w żywocie do śmiychu, ale też ni do płaczu, bo by my se tego poziymskigo żiwota wiela nie uzili. Stosunki miyndzy ludzki sóm nikiedy tak dokómplikowane, że sóm jako wynzły, kiere sie ciynżko rozplato. Rodzinym ani sómsiadów se nie wybierymy. Ale przijaciół se wybrać mogymy, chocioż aji to nikiedy po rokach bywo kómplikowane. Wdycki je możnoś łodynś, chociaż szram na dusi każdymu zostanie. Wiy Pan, mie, jesi dożijym latoś cupnie dwija łosiymdziesiąt roków.
Każdymu, kierymu sie fórt cosi nie podobo mówim – bydźmy radzi że wiymy, jako sie nazywómy, kany bywómy i trefimy do chałpy.
A wszecko dobre jak nas jeszcze panoczek, kiery mo taki nimiecki miano i nazywo sie Alzhaimer do tańca nie rwie. Chwała Bogu, głodu ni mómy a z pyndzyje tyn, kiery kupa roków łodrobił, też wyzić idzie. A jak sóm jeszcze dwo, tóż tym tuplym nie trzeba narzykać. Nikierym by trza było kapkym pokory i skrómności. My zaczinali kiejsi łod łyżki i mieli my przełokropnóm radość, jak my se mógli za swoje pyniyze cosi kupić. Dzisio by nikierzi chcieli mieć łod tatów klucze łod auta i zarzóndzónego kwartyru. A nikierych tatów aji do dłógowej paści wepieróm. Ale cóż mi tam starce je potym. Na ni moja szrajrofla. Każdymu żiczim aby sie na starość nie musioł starać i czakać, jesi sie dziecka za wami przidóm podziwać i czi nie zapómnieli. Bo fórt sie wymowiać na czas, sie nie roz łokropnie wymści. Potym już na kierchowie możecie pytać ło łodpuszczyni. Żodyn wóm nie łodpowiy. Mieli by my wiedzieć i nie zapóminać, kany sóm nasze korzynie. Mie bedzie wdycki ciągnyć w rodzinne stróny, chociaż już tam żodyn żywy nima. Tam mie moja Mama ucziła Pieśniczki Cieszyński śpiywać, tam mie ucziła kochać nasz kraj nie roz krwią nasich przodków skropióny. Tam była dyscyplina i szacunek do osób starszych. Tam sie w dómu ojczystym musiało pracować i posłóchać ni jyny tatów, ale aji nauczycieli. Tam we szkole mie zbił pón nauciciel za to, żech powiedziała że to ni Stalin, ale Pan bóg z aniołami czuwo nad naszym snem.-,, Ty Janosiku w spódnicy, ja ci pokażę…” Nó i tak Szanowni Czytelnicy ,,Tramwaju”. Posyłóm Wóm tam życzyni, aby sie Was zdrowi za łobie rynce dzierżało i nigdzi Wóm z dómu nie uciekało. Było mi miło sie z Wami powozić w ,,Tramwaju”. Waszo Jewka Trzyńczanka z drugi stróny Olzy was pozdrowio.
