Rehabilitacja w walce z niepełnosprawnością to podstawa. Aby dostać się na zabiegi znacznie podnoszące sprawność, niejednokrotnie trzeba czekać długie miesiące. Jednym ze sposobów, który umożliwia połączenie odpoczynku z rehabilitacją, jest wyjazd na turnus rehabilitacyjny. Taki pobyt na turnusie nie jest tani, jednak dzięki dofinansowaniom, o które można starać się w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie dostępny jest również dla tych, których tak zwyczajnie na samodzielne sfinansowanie nie stać. Aby dofinansowanie doszło do skutku, jednym z warunków, jaki musi być spełniony, to pobyt w ośrodku, który ma uprawnienia do przyjmowania osób z daną dysfunkcją.
Takim ośrodkiem spełniającym wszystkie wymagania jest między innymi Ośrodek Klimczok w Ustroniu Morskim, prowadzonym przez Polski Związek Niewidomych, do którego od wielu lat jeżdżą osoby niewidome i słabowidzące z Powiatu Cieszyńskiego.
W tym to właśnie ośrodku między innymi mają okazję do rehabilitacji, która nie tylko poprawi ich stan zdrowia, lecz ułatwi im codzienne życie. Rehabilitacja osób z różnymi dysfunkcjami to nie tylko zabiegi fizyko i fizjoterapii, ale przede wszystkim nauka życia ze swoim deficytem. Na przykład osoby niewidome mogą korzystać z zajęć bezpiecznego, samodzielnego poruszania się, nauki wykonywania czynności życia, nauki pisma Brajla a także korzystania z nowoczesnych urządzeń optycznych i nowoczesnych technologii (obsługi komputera, smartfon, tabletu i innych). Klimczok posiada także ofertę korzystania z krytego basenu.
Przez lata chętnych na pobyt w tym oraz w innych ośrodkach prowadzonych przez PZN nie brakowało, jednak pojawienie się koronawirusa, a wraz z nim wprowadzone obostrzenia sprawiły, że zaczęły one świecić pustkami.
Chcąc przybliżyć czytelnikom obecną sytuację ośrodków zadałam kilka pytań pani Annie Woźniak Szymańskiej Prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Niewidomych.
Iwona Włodarczyk: Ile ośrodków rehabilitacyjnych prowadzi PZN?
Anna Woźniak Szymańska: – PZN prowadzi 5 Ośrodków rehabilitacyjno- Leczniczych w tym 1 obiekt jest Ośrodkiem Rehabilitacyjno-Szkoleniowym dla osób nowo ociemniałych. Jest to ośrodek Homer w Bydgoszczy. W Ciechocinku prowadzimy obiekt o statusie sanatorium, w którym również odbywają się turnusy rehabilitacyjne. W Olsztynie prowadzimy wielofunkcyjny Ośrodek Mieszkalno – Rehabilitacyjny, w którym funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej dla 100 osób. W placówce znajdują się również mieszkania chronione, w których zamieszkuje ok. 150 osób. Prowadzimy także całodobową placówkę opieki w systemie komercyjnym. W tym samym obiekcie funkcjonują trzy Środowiskowe Domy Samopomocy dla 180 osób. Na terenie obiektu działa Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej zatrudniający specjalistów z zakresu medycyny i rehabilitacji. Prowadzony jest również Zakład Aktywności Zawodowej, w którym zatrudnione są przede wszystkim osoby
z dysfunkcją wzroku, ale także z innymi niepełnosprawnościami. Jest tam kaplica oraz sklep, w którym mieszkańcy mogą robić zakupy. Obiekt usytuowany jest na terenie ok. 2 hektarów parku. W Ośrodku Nestor w Muszynie oraz w Ośrodku Klimczok w Ustroniu Morskim przez cały rok prowadzone są turnusy rehabilitacyjne. Gościmy także klientów na szkolenia, wypoczynek i rekreacje. Ponadto, PZN prowadzi na terenie Polski pięć Warsztatów Terapii Zajęciowej: we Włocławku, Toruniu, Słupsku, Radomiu i dwa w Bydgoszczy. W województwie świętokrzyskim działa Zakład Aktywności Zawodowej dla 60 osób z różnymi dysfunkcjami. W Warszawie funkcjonuje Centralna Przychodnia Rehabilitacyjna, z której mogą korzystać osoby niewidome i słabowidzące z całego kraju, a także inni pacjenci. W Warszawie działa także Instytut Tyflologiczny, który przede wszystkim inicjuje, wypracowuje nowe metody w zakresie rehabilitacji osób niewidomych i słabowidzących dzieci i osób dorosłych oraz prowadzi pilotażowe projekty ogólnokrajowe, wydaje czasopismo Pochodnia – dwumiesięcznik, Biuletyn Informacyjny – dwutygodnik, co miesiąc dwa czasopisma dla dzieci i młodzieży Promyczek i Światełko, poradnik dla rodziców jako kwartalnik – Nasze Dzieci. Wydajemy także zeszyty tyflologiczne oraz poradniki rehabilitacyjne. W siedzibie Instytutu znajduje się Dział Zbiorów dla Niewidomych, Tyflogaleria, która służy wydarzeniom kulturalnym, Edukacyjne Laboratorium Ciemności, w którym prowadzone są warsztaty edukacyjne dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych reprezentujących różne grupy zawodowe.
Jaki wpływ na prowadzone przez PZN ośrodki ma panująca pandemia?
Pandemia ma fatalny wpływ na prowadzenie wszystkich naszych specjalistycznych jednostek. Obiekty były zamknięte przez 2,5 miesiąca, pozbawione przychodów. W związku z powyższym bardzo trudno je utrzymać. Ogłaszaliśmy różne zbiórki pieniędzy, które trzeba będzie kontynuować, aby wyrównać straty. Na naszej stronie www.pzn.org.pl pod linkiem https://pzn.org.pl/pomoz-naszym-osrodkom/ zamieszczony jest komunikat o zbiórce na rachunek bankowy. Informacje o voucherach na swoich stronach zamieściły Ośrodki: Klimczok www.klimczok.eu i Nestor https://nestormuszyna.pl/
Uczestnicy WTZ i ŚDS-ów po prostu siedzieli w domu. Powoli powracamy do prowadzenia naszej działalności zachowując reżimy sanitarne, które też są dla nas bardzo kosztowne.
Czy na turnusy w nich przyjmowani są tylko niepełnosprawni z dysfunkcją wzroku?
Wszystkie nasze obiekty są dostosowane do przyjmowania osób z różnymi dysfunkcjami. Posiadamy również ofertę całoroczną dla osób zdrowych korzystających z wypoczynku i rekreacji szczególnie w górach czy nad morzem. Członkowie Polskiego Związku Niewidomych mają specjalne ulgi przy płatnościach za pobyty.
Czas pokaże czy Ośrodki Rehabilitacyjne z których usług korzystają osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami z powodu strat związanych z pojawieniem się korona wirusa nie będą zmuszone zamknąć swojej działalności, co niewątpliwie byłoby ze szkodą dla wielu potrzebujących wypoczynku oraz rehabilitacji.