Dzisio zaś cosi mołoś nie wiela zwekslujymy i w tym sztyry a trzicatym nomerze naszego TRAMWAJA dómy sie do rzeczy s takóm jednóm szykownóm cieszynioczkóm, kiero wychwolo kaj się yno do, tyn nasz piekny Cieszyn. Fórt cosi mo naporynczóne, coby pieknie łopisać wszecki nasze cieszyński atrakcyje dlo lufciorzi i letnikorzi, kierzi przijadóm tu do nas s nawszczywóm. Mo łóna to isto we krwie, bo lekuśko poradzi w tych czytadłach, kiere pisze, dać snadno do kupy wszecki cieszyński fotki i inksze wieca.
Renata Karpińska – Główny specjalista ds. produktów turystycznych w Urzędzie Miasta Cieszyna. Twórca wielu projektów promujących nasze miasto
w kraju i za granicą. Miłośniczka muzyki, od klasycznej aż po rock i metal, oraz dobrych książek i podróży. Koneserka szeroko pojętej sztuki, oraz specjalistka od opracowywania koncepcji produktów turystycznych.
Fryderyk Dral: Pani Renato, cieszyniocy o was prawióm, że poradzicie, jak mało gdo, tak pieknie zachwolać nasze miasto, coby jak poczyto gdo tóm waszóm chwolbe, to zarozinko wrazi swoji pinkle do ruksaka i pyndym jedzie ku Cieszynu. Myślym se, że poradzicie to całe swoji żywobyci rzeknóć po naszymu, coby czytmiorze mojigo TRAMWAJU se pospóminali, jako ta naszo rzecz je piekno i że eszcze nikierzi poradzóm sie ś nióm dorzóndzić.
Renata Karpińska: Nie wiym panie redaktorze, czy mi to pudzie snadnie, bo przeca dobrze wiycie, że w rotuzie w kierym robiym, muszym s ludziami rzondzić czysto po polsku. Robiym tu uż też przeca jak dobrze widzicie kapke roków i niewiym czy to co móm na sumiyniu do waszego TRAMWAJA wlezie. Ale jak uż mie tak fest pytocie to przi waszej pumocy na zicher isto sie mi to podarzi.
Rodzóno żech je Cieszynie tak samo jak moc inszych tusteloków, kierzi w tym waszym Tramwaju pletóm rozmajte wieca. Wiycie dobrze, że żodno paniczka nie rzeknie wóm jak było to downo, bo każdo by se tych roków rada ubrała. Dycki żech moc rozmajtych czydadeł brała do rynki, bo czytani i poznowani nowych wiecy miałach to za mojigo kóniczka. Jak byłach dziywczyńciym
i poczytałach ksiónżke „Egipcjanin Sinhue” to zaroz prziszłach na to, że dobre by było zustać archeologym. Skyrs tego fórt mi je luto, że nie idzie sie curiknóć w czasie i podziwać na tych co kiejsi plyntali sie po naszej ziymi. Dycki też posłóchałach rozmajtej muzyki i to może skyrs tego, że byłach uspowano, jak mój tatulek groł na trómpce, a łoczy otwiyrałach jak ustowoł do ni duchać. Do dzisia posłóchóm różnorakij muzyki, bo przeca jak gdo chodził do szkoły muzycznej, to mu to na całe żywobyci zustanie. Łod młodu wszelijako sztuka była dlo mie fest ciekawo i tymu żech też skończyła średnióm szkołe plastycznóm w Biylsku. Nieskorzij sztudyrowałach
w AGH, kaj uczyłach się ceramiki. Coby na kóniec tego sztudyrowanio dostać papiór, że uż żech je wyuczóno, toch musiała wyszpekulyrować to, czy i skyrs czymu nikiere czorne farby bez kobaltu po wypolyniu sóm dalij czorne. To była ciynżko robota boch se ich musiała piyrsze sama zrobić. Jak żech sztudyrowała to była moda na swetry s gobelinowymi wzorkami i jo sie chyciła ich sztrykowanio. Szło na tym cosi utarżyć, bo sprzedowani tych swetrów w krakowski galeryji dowało mi jakisi dobry grosz. Nieskorzij dostałach eszcze chynci do inszego sztudyrowanio, bo tego coch wiedziała było mi fórt mało i regirowani a ku tymu zachwalani i przedowani rozmajtych wiecy, sie mi zaczło moc podobać. Ale jak eszcze potym poznałach dwie insze szkoły, boch zaczła sztudyrować delsze wieca na politechnice łódzki, a nieskorzij skóńczyłach to w biylski ATH – choć było to w tej samej chałupie – toch uznała, że uż tego bydzie doś. Sama żech je ciekawo, czy to nie było skyrs tymu, że kiejsi żech trefiła na ojca od moji kamratki s podstawówki i łón sie mie spytoł co robiym – a jo, że fórt sztudyrujym. A jego cera, kiero była mojóm kamratkom uż downo robiła i łón mi powiedzioł: „jak gdo gupi- niech się uczy”. Nieskorzij chyciłach sie roboty w krakowski Unitrze, a najlepi mi prziszło napisani rozmajtych insztrukcyji dlo tych co w tym werku robili. Tak sie mi to podarziło, a mojim szefóm podobało, to mie za to chwolili i dołożyli mi kapke piniydzy do wyplaty. Ale dłógoch tam nie wydzierżała, bo każdy dziyń robić ganc to samo, to nie było na moji nerwy.
Jako to w życiu bywo, naroz zaświyci s inszej stróny słóneczko i trzeja się brać ku niymu. Mie łóno zaświyciło w Lóndynie i jak żech tam pojechała, toch sie tam poczuła jak ryba we wodzie. Byłach tam prawie sześć roków i do dzisia fórt se to dobrze spóminóm. Moc żech sie tam rozmajtych wiecy nauczyła, ale chocioż zawsze byłach robotno to tam dziepro żech prziszła na to, wiela to idzie wszectkigo zrobić za jednóm godzine. Tam żech też we szkole moc ludzi s wszelijakich strón świata spotkała i prziszłach na to, że moc ludzi mo recht i ni ma jednej prowdy i nigdy nie bydzie. Nieskorzij zaś dostałach nawszczywe do Paryża, kaj żech, naprowde przipadkym, spotkała kuzyna s Cieszyna. Łón mie zakludził do Pałacu Inwalidów, i pokozoł mi naszóm flinte, kiero cieszynkóm sie mianuje. Ón też mi rzeknył, że w Londynie sóm eszcze insze nasze cieszynki. I były – w Tower of London. Jo tam rychlij byłach, ale ich nie poznała, bo żech chledała siykiyrki, kieróm uciupali czepóń babie łód angielskigo króla. I wtedy prziszło na mie, żech ni ma yno Polkóm, ale też i cieszynioczkóm.
Jak żech sie w roku 1998 wróciła spadki ku Cieszynu, to dostałach posade w cieszyńskim rotuzie, kaj mi dali robotem przi chwolyniu sie naszym miastym, a nazywo sie to promocyja. Nie było to lekuśko, bo s tóm prmocyjóm to je tak jak s medycynom – wszedcy sie na ni znajóm. To był czas w kierym musiałch wszecko sama wyszpekulyrować i wychledać rozmajte obrozki i stare fotki s Cieszyna. Rozchodziło sie ło to, coby rozmajci lufciorze i letnikorze i aji jejich dziecka, mógli se poczytać w ulotkch i ksiónżeczkach ło tym, co je pieknego w naszym mieście. A tego je strasznie moc, bo nasza historyja je przeca ciekawo. Muszym sie wóm też prziznać Panie redaktorze, że jak eszcze nie było mody na rzóndzyni po naszymu to jo popytałach panióm Anielę Kupcową ze Zaolzio, coby przełożyła na nasze rozmajte cieszyński bojki, co ich nóm redaktor Głosu Robert Danel pisoł. Wydowani tych rozmajtych ksiónżek móm kapke na swojim sumiyniu, a nejwiynkszo była „Monografia Dziejów Cieszyna”, kiero była na jubileusz, jak sie to trzo bracio potkali 1200 roków tymu przi źródle s kierego ciurczała woda. Mieli my ksiónżki roztomajcie tak pisane, coby szło tyn nasz Cieszyn fórt a fórt oglóndać i za każdym razym cosi inszego uwidzieć i cosi sie eszcze inszego dowiedzieć. Czasym żech sama cosi napisała – pore folderów i przewodników, jedyn aji był taki co mioł być do dziecek, ale go radzi aji starzi czytajóm. Razym kiejsi też z prowdziwóm kucharkom ze szkoły napisały my o cieszyńskim jedzyniu. Joch przedtym przepytować musiała znóme i nieznóme paniczki i czytać starucne szlabikorze s Ksiónżnicy Cieszyński. Muszym rzeknóć, że i mojóm mame i moji ciotki pytałach sie o jedyn taki recepis co każdo miała inakszy, a wszecki trzi prawiły, że łón je od moji starki i je nejprowdziwszy. Na promocyje ksiónżki przijechoł Robert Makłowicz i opowiadoł o … kminku. Festiwale kulinarne też robiłach – jedyn „Śląski Smaki” ze Ślónskóm Organizacyjóm Turystycznóm, a nieskorzij Cieszyński Smaki. Z tym drugim to musiałach cyganić że sóm dwie imprezy w jednym dniu, boch chciała na kóniec, żeby wieczór zespół Myslowitz nóm zagroł. I zagroł,
a że nie chcioł przi jedzyniu, to my przerwe zrobili.
I była to zaroz inszo impreza, ale mi tlało, boch sie boła, że sie tyn manadżer kapnie i nie zagrajóm. Robili my też piekne kalyndorze, mapy i moc inszych wiecy. Jedyn belfer historyji narzykoł, że choć tela móndrych ksiónżek napisoł to nejbardziej w cynie była ta, co jóm dlo mnie napisoł, o downych cieszyńskich pinióndzach. No była – bo wszedcy co zbiyrajóm stare pinióndze jóm chcieli mieć. A mie dycki zależało, coby nasze ksiónżki były tak napisane, żeby s tego aji normalny człowiek cosi kapowoł i jeszcze cosi sie nauczył – a to nima taki leki. Radach miała chledać stare obrozki i pokazować jak kiejsi wyglóndoł nasz Cieszyn. Dłógi czas regirowałach też Wiadomościami Ratuszowymi, w kierych pisalimy wszecko to, co tustelocy majóm radzi czytać i coby eszcze były piekne dlo łoka. Muszym sie eszcze pochwlić, że latoś nasze województwo na Międzynarodowych Targach
w Opolu zustało pochwolóne i dostało dyplóm za to, że my napisali i wydrukowali całóm seryje o Cieszynie, kiero się mianuje „Cieszyn robi wrażenie”. Spómniałach se też ło tym jak ksiónżka ło cieszyńskich żydach rozeszła się po świecie i tymu łodezwała się z Angliji prawnuczka od Moritza Fasala, co je pochowany na kierchowie
w Cieszynie. Chledała swoich kuzynów i moc ich nalazła, rozciepanych … naprowde wszyndzi. Posyłała mi moc rozmajtych adresów jego przibuznych, a jo im posyłała ksiónżki ło Cieszynie. Ponikierzi nieskorzij aji skyrs tego nawszczywili nasz Cieszyn i żech sie mógła ś nimi trefić . Miałach też moc radości s tego jak jedyn panoczek s Australiji posłoł mi recepis na prowdziwy sznycel cieszyński, kiery znaszeł w szlabikorzu łod swoji starki. Srandowne w tym recepisie je to, że je tam napisane, że jak chybi kómusi cielynciny to może se go zrobić z miynsa…. od kangura.
Móm też we starości kamracyni sie s inszymi miastami w kierych i z kierymi robiymy koncerty, wystawy, festiwale sztuki i insze kónferencyje, u nich i u nas. Dłógi roki nasze miasto kamraci się s Puckym, robiymy tam imprezy, a Puck się pokazuje u nas. To je też robota co mi robi moc radości choć rozmajte sie przytrofiajóm historyje. Spómniała mi sie też tako jedna wiec, a było to uż dość downo tymu, jak jedyn muzykant wartko przejechoł pół Europy, a dziepro czeski wojok nie chcioł go puścić do Polski, bo ni mioł przi siebie żodnych papiórów. W końcu my to przemógli, że móg prziść do nas na tyn koncert – ale nie powiym jako my ku tymu prziszli. Jak sie robi fórt s rozmajtymi ludziami to skyrs tego co chwile idzie na cosi srandownego trefić. Roz jedyn nawszczywnik chcioł po mie co bych mu przełóżyła na jego mowe jak się nazywo to co jod na obiod – a była to ”Rzić w kapuście” bo to było w goralski gospodzie
i miałach s tym kapke ostudy. Inszy sie mie pytoł czy to je prowda, że my pijymy gorzołke co w ni pływie trowa pojscano przez bizóna. Latoś co sie przitrefiło naszym nawszczywnikóm s Bułgaryji, to sie ani nie do łopowiedzieć, Bo proszym se przedstawić Panie redaktorze, że łóni jechali do nas aże trzi dni: dwóma autobusami, bo sie fórt psuły, a ku tymu eszcze musieli się wracać po papióry, bo ich kansi na granicy rumuński czy madziarski niechali. Zdało sie, że nie dojadóm, a tu insze delegacyje uż czakały i co cztyry godziny musieli my wekslować program, przekłodać jejich spani, zwiedzani i insze wieca. Ale zdónżyli na wystymp i to jaki ! Teraz sie s tego mómy móc uciechy, ale wtynczos Panie redaktorze do śmiychu nóm nie było. Ale jak człowiek rajzuje po świecie to dycki sie czegosi dowiy i czegosi sie nauczy i tak też było ś nimi i je sy mnóm. Planujymy też na prziszły rok fajnóm impreze i może przijadóm ludzie jeszcze z dalsza. Podarziło sie mi też regirować rozmajtymi napadami na kiere Europa dała swoji piniódze i kiere miały we starości internety, filmy, kóncerty, strategije i eszcze moc inszych wiecy. Rozmyślałach też ło tym, coby zaś na sztreke postawić wyciepany s Cieszyna tramwaj, kiery by gzuł przez Olzem tam a spadki. Tu muszym rzeknóć, że to co prawiym nie robiłach ganc sama, ale do kupy s całym manszaftym. Niedowno prziszlimy uż na kóniec s Open Air Museum, kiery mi fest leży na sercu, bo podarziło sie dać cieszyniokóm i lufciorzóm cosi nowego do oglóndanio, jak bydóm szpacyrować wedla Olzie i czegosi aji sie tam nowego dowiedzóm. Tu je prowdziwe powiedzyni co cieszyniocy majóm radzi prawić, że Cieszyn to je taki mały Wiydyń. Uż też bydzie kóniec tej roboty, przi- „Kaj indzi inakszy – u nas po naszymu” kaj żech robiła ksiónżke, mapy i insze wieca. Zrobiłach też aji takóm aplikacyje na telefon, s kieróm każdy bydzie poradził przynś po Cieszynie rozmajtymi cestami , kiere my dłógi roki wymyślali, coby szło dóńść do każdej atrakcyje i coby sie nikaj nie stracić. I też eszcze mogym sie pochwolić, że wymysliłach też cosi, co się fachowo nazywo „koncepcja produktu turystycznego” i całóm promocyje do wielkigo projektu „Szakiem Cieszyńskiego Tramwaju”. Je to o naszym cieszyńskim tramwaju, kiery chciałabych żeby zaś był „żywy” i jak sie to podarzi, to bydzie to naprowde cosi zajimawego. I na koniec jeszcze roz o cieszynce: ze dwa roki tymu bylimy w Brukseli na promocyji Śląska i pón Wałga, co robi cieszynki – pojczoł mi jednóm –
i Panie redaktorze – jo ło tej cieszynce tak opowiadała w tej Ambasadzie, że aż sie mie jedyn panoczek, a był to jakisi konsul z Afryki, spytoł, wiela za nióm chcym…!
I tak ta robota, kieróm uż tu w rotuzie robiym dwacet roków, dowo mi moc uciechy i prziszło mi sie prziznać do tego, że to co robiym to je mojóm radościóm, do kierej dziynnie chodzym, coby zaś nad czymsi nowym porozmyślać i cosi nowego wyszpekulyrować.
Myślę, że najważniejsze, że przez wszystkie lata pamiętam, co mówił mi zawsze mój starzik: „dziołuszko, jak cosi robisz, to rób to nejlepi jak umiysz, inaczyj sie tego wcale nie chytej”.
