Porzóndzymy pogadamy

0
1300
fot. Fryderyk Dral
- reklama -

Uż zaś dzisio sóm my u was, bo czasu się nie zadzierży, a łón je dycki taki wartki i fórt cosi nóm zaimawego pokoże. W tym dwacatym nomerze naszego TRAMWAJU pofulómy se s jednóm takóm szykownóm rechtorkóm, kiero mo strasznie rada pumogać dzieckóm, kiere bez tej jeji pumocy nie mogóm się wubec obynś i kiere ji dycki i fórt potrzebujóm.

Danuta Łabaj – dyrektorka szkoły podstawowej nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi w Cieszynie powstałej z przekształcenia Gimnazjum nr 3, która z pasją pomaga dzieciom szczególnie wywodzących się z rodzin dysfunkcyjnych i niezaradnych. Związana jest od ponad 20 lat z Odziałem Powiatowym TPD w Cieszynie, któremu prezesuje. Jest także inicjatorką powstania  w Cieszynie 6 środowiskowych ognisk wychowawczych oraz świetlicy środowiskowej pod nazwą „Przytulisko” i jednego ogniska wychowawczego w Dzięgielowie. W czasie ferii zimowych i wakacji letnich organizuje półkolonie, a także kolonie nad polskim morzem. Oprócz tego jest dobrym menadżerem, bo jej idea udostępniania pomieszczeń szkolnych innym jednostkom organizacyjnym pozwala na uzyskiwanie dodatkowych środków na renowację i unowocześnianie szkoły. Pełni także funkcję radnej powiatowej obecnej kadencji.

Fryderyk Dral: Pani Danuto, cieszyniocy o was prawióm żeście sóm tako dobro dusza, kieróm krziwda poniechanych dziecek strasznie mier-zi. Jak byście mógli to rzeknóć po naszymu skónd sie to u was biere i co dziśka robicie, to czytmiorze naszego TRAMWAJU bydóm s tego moc radzi i dłógo wóm tego nie zapómnóm.

Danuta Łabaj: Tóż dobre panie redaktorze niech wóm bydzie.

- reklama -

Jo je też tu stela, chocioż podarziło mi się narodzić aże w jednym szpitolu we Bytómiu. S tym była tako sranda, bo moja mamulka se to isto jakosi felernie porachowała, kiej przidzie na nie tyn czas i pojechala do Katowic udać kapke piniyndzy na wieca dlo małego dziecka. Coby to było eszcze srandowniejsze to za zaszporowane pinióndze we kszeftach zaszła se nieskorzij do kina, s kierego uż yno jechane było ku szpitolu. Skyrs tego też ni móm do dzisia darmowego bileta do tego katowickigo kina jako to majóm we zwyku dować rozmajte insztytucyje. A tata jak nieskorzij dostoł telegram s bytomskigo szpitola to dłogo ni móg prziś do siebie. Moji starzikowie ze stróny taty  też byli tustelokami, bo starzik rodzony był we Stónawie, a starka w Puńcowie. Wojna wszeckim namiyszała w żywobyciach i tymu też mój starzik, kiery był ważnym kolejorzym w Katowicach  wrócił sie do Cieszyna po prziłónczyniu Zaolzia w 1938 roku. Nieskorzij uż yny mieli gorzij, bo we wojne zustali wyciepani ze swojigo kwartyru skyrs tego, że ni mieli żodnej chynci zustać niymcami i prziszło im miyszkać w Puńcowie na mamulki ojcowiźnie. Jak się wojna skóńczyła to dostali my kwartyr na Hajduka na prociw cieszyńskigo banhofu. Szternos rokóm miyszkalimy tam społym ze starzikami i jo jako małe dziywcze spóminóm se, że dycki u nas było pełno ludzi. Pytocie się mie skónd się wziyła u mie ta chyńć pumoganio inszym, a jo nad tym też fórt rozmyślóm i uż dzisio wiym, że na iste móm to po starzikach. Do nich fórt kierysi przichodził po pumoc, a łoni dycki wszeckim pumogali. Spóminóm se do dzisia takóm starszóm nieszczynśliwóm Maryne, kiero  moc razy u nas drzymała w kuchyni przi piecu. Miałach ś ni wielkigo pietra, ale łod tam tego czasu wiym, że trzeja wszeckim ludzióm pumogać. Spóminóm se też jak starzik Rudek zebroł mie roz na zómek do ukludzanio rozmajtego charapucio z chrostów, kiere rosły wedla wieży zamkowej. Kiejsi za dziecka żyło sie jakosi spokojnij, a wszecki familije dzier-żały się w kupie. Tustelocy moc razy się nawszczywiali i se pumogali, a popołedniami grali w karty i przi tym mieli moc uciechy. Za dziecka chodziłach do podstawówki, kiero miała nomero 4 kaj rzóndził dyrektor Powada. Nieskorzij zaś do jedynki, kieróm zrobili jak dali do kupy trójke i czwórke. Dzisio muszym sie przeca pochwolić, że tam dyrektoruje  mój młodszy brat Dariusz. Eszcze w naszej familiji mieli my ujca Józka, kiery też był rechtorym na Zaolziu i s tego widać, że w naszej familiji co drugi przedowoł i przeduje swojóm wiedze w rozmajtych szkołach. Isto mómy to jako sie to dzisio prawi w gynach. W swoji pamiyńci móm też Stónawe do kierej żech jeździła za dziecka ze starzikym, ale dzisio uż ji ni ma, bo yno zustoł kierchów ewangelicki na kierym leżóm moji przibuźni.

Chyńć do roboty móm łod dziecka, kieróm moja familija dycki stawiala na piyrszym miejscu jako cosi, co je dlo człowieka nejważniejsze. Ta moja chyńć do roboty i nauki przidała mi sie w życiu i skyrs tego też bez wiynkszej ostudy podarziło mi sie skóńczyć Osucha do kierego chodził też mój panoczek. I do dzisia nie wiadómo, kiery s nas mioł rychlij dyrbani w sercu, ale isto prziszło to na nas w tym samym czasie, bo siedzieli my wedla siebie w tej samej klasie. Tak mieli my sie fest ku sobie, że łón se mie wził, abo możne jo jego i tak my sóm do dzisia społym. Skyrs też tego, że nie poradziłach za młodu usiedzieć spokojnie na zadku i wszyndzi mie było pełno, toch dycki pumogałach tam kaj trzeja było kómusi pumóc. Harcerstwo było mojóm miłością s kieróm do dzisia je żech za pan brat. Byłach młodszą harcerką i drużynowóm, a po studiach eszcze  dyrygowałach drużynóm nieprzetartego szlaku. Studyrowałach na UŚ w Katowicach, na kierym wyuczyłach się za resocjoloszke i skyrs tego dostałach robote w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym  w Cieszynie, a po tym nieskorzij trefiłach do pióntki. I tak je do dzisia, bo w jednej szkole robiym uż trzicet roków. Wartko to przeleciało, ale się opłaciło, boch sie tam aji nauczyła dyrektorować.  Podarziło mi sie też doś dłógo być takim pomagierym w sóndzie na co łoni  tam prawióm kurator. Ta robota w tym sóndzie dziepro odewrzila mi łoczy na ludzki nieszczynści, kierech widziała w rozmajtych chałupach. Dycki w całym mojim życiu nejważniejsze były dziecka, kiere nie sóm niczymu winne, a my starzi mómy ich nauczyć jak uczciwie żyć, ale nie wszedcy to poradzóm. Takim mojim wielkim kóniczkym to je do dzisia TPD z kierym żech je w bliskości uż od roku 1994. Piyrszóm świetlicem dlo dziecek odewrzili my s mojim bratym w Cieszynie na Nowym Mieście w 1994 , a nieskorzij uż jokosi tak samo poszło i dzisio je ich aże siedym. Do tych świetlic przychodzóm rozmajte małe dziecka, kiere majóm blisko swój kwartyr, ale niejraczyj widzymy tam dziecka s takich familiji kiere sóm niezaradne w życiu. W tych świetlicach dziecka piszóm se zadania domowe, pofulajóm miydzy sobóm i aji poradzóm sie rechtorce, kiero tam na nich dowo pozór. Muszym się też pochwolić, że tym dzieckóm pumogómy we wszeckim czego potrzebujóm i dejmy na to, aji robiymy terapije pedagogicznóm i logopedycznóm. Posyłómy też ty dziecka na rozmajte kolónije, robiymy dlo nich zawody w pływaniu i eszcze moc inkszych szportowych turniejów. Móm też moć ostudy sźkołami TPD w całym powiecie , bo je ich trzicet piyńć, ale móm też szczynści, żech trefiła na moc ludzi s jako się to dzisio prawi „z wielką pasją” i skyrs tego od wielu roków fórt poradzymy i robiymy moc fajnych rzeczy dlo naszych dziecek.

Panie redaktorze, coby pumogać inszym, trzeja mieć w sobie fórt moc radości życia i poradzieć sie cieszyć s każdej maluśki wiecy. Eszczee na kóniec prziznóm sie, że móm rada poczytać dobróm ksiónżke, obezdrzić w kinie dobry film i rajzować po świecie. Taki rajzowani dowo mi moc radości skyrs tego, ze dycki idzie cosi nowego uwidzieć, a w gospodzie cosi nowego pomaszkiecić. Dwa roki tymu dali my sie s miom chłopym do taki daleki rajzy aże na Sycylije, bo tam umrził tata łod moji starki za piyrszej wojny światowej, jako wojok cysorza Franza Jozefa. Grobu my nie naszli, ale podarziło się nóm nalyź ulice na kierej fotograf pstryknył fotke tatowi łod moji starki. Łod starki żech się wywiedziała, że cysorz, kiery pore razy był na Śłońsku Cieszyńskim  nawszywił aji siedloka Glajcara, kiery był starzykiem łod moji starki.

A dzisio je żech szczynśliwóm starkóm łod moji wnuczki Zuzi, móm dwóch ożyniónych chłapców, kierzi miyszkajóm -jedyn w Cieszynie, a drugi w Katowicach, a ku tymu móm fórt łod trzicet roków tego samego chłopa. Niczego nie chcym wiyncyj ! ! !  Kierysi chańdownij rzeknył, że życi je tela worte wiela ś niego poradzymy dać inszym. I tego się dzerżym.

„Nie takie ważne, żeby człowiek dużo wiedział, ale ważne żeby dobrze wiedział, nie żeby umiał, a żeby rozumiał, nie żeby go wszystko troszkę obchodziło, a żeby go coś naprawdę zajmowało” 

Janusz Korczak

Czytelnikom i sympatykom Cieszyńskiego Tramwaju życzę wszystkiego najlepszego.