Dyrektor Dombke – zdolny, energiczny, wybitny fachowiec

0
1029
fot. arch. Energetyki Cieszyńskiej
- reklama -

Urodzony w dawnym województwie łódzkim, pochowany został na cmentarzu komunalnym w Cieszynie. To właśnie nadolziański gród był mu niezwykle bliski. Zwłaszcza jego najjaśniejsza część – Elektrownia.

Paweł Przemysław Dombke na świat przyszedł jako syn Emanuela i Jadwigi, 20 czerwca 1888 roku w Świątnikach. Do gimnazjum uczęszczał w Łodzi, lecz za udział w strajku szkolnym w roku 1905 został z niego wydalony i maturę zdawał w Kaliszu. Ukończył Akademię Techniczną w Berlinie, gdzie otrzymał dyplom inżyniera elektryka. Po ukończeniu studiów w 1913 roku przez sześć miesięcy pracował w Biurze Technicznym inż. H. Rutki w Łodzi, a następnie przez cztery lata na stanowisku Inżyniera Ruchu w Elektrowni Łódzkiej. Kolejne sześć lat spędził jako kierownik Elektrowni Miejskiej w Zduńskiej Woli. Pracował również w Zakładach Elektrotechnicznych Feichmann i Mauch w Łodzi. Do Cieszyna przyjechał w roku 1923, by 5 listopada objąć

stanowisko kierownika Elektrowni Miejskiej. To w tym czasie odnotowano dynamiczny rozwój i wzrost produkcji energii elektrycznej do wysokości 1 381 000 kWh. Jednak w lutym 1926 roku został on niespodziewanie zakłócony poprzez odłączenie się Czeskiego Cieszyna od zasilania z Elektrowni i rozpoczęcie poboru energii elektrycznej z Morawsko-Śląskich Elektrowni S.A, które stanowiły połączenie całego szeregu elektrowni po czeskiej stronie w jeden wspólny system współpracy energetycznej. Produkcja spadła do 986 000 kWh. „Stratę tę elektrownia odczuła boleśnie, gdyż wraz z Czeskim Cieszynem odpadło 30% ogólnej konsumpcji prądu. Położenie elektrowni stało się bardzo ciężkie, wydatki bowiem pozostały prawie te same, a dochody spadły o 32%”. W tej sytuacji podjęto energiczne działania na rzecz podłączenia nowych odbiorców na terenie Cieszyna, a nawet poza obszarem miasta. 

Reskryptem Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach 5 sierpnia 1927 roku Elektrownia Miejska przemianowana na Elektrownię Okręgową Miasta Cieszyna, jej dyrektorem pozostał Paweł Dombke, uzyskała koncesję na wybudowanie sieci elektrycznych wysokiego i niskiego napięcia oraz prowadzenie zbytu prądu elektrycznego „we wszystkich  gminach powiatu cieszyńskiego, w celu dostarczenia energii elektrycznej na potrzeby przemysłu oraz zaopatrzenia prywatnych odbiorców w siłę i światło elektryczne”. Od 1927 roku Elektrownia rozpoczęła dostarczanie energii nie tylko dla oświetlenia, ale także dla potrzeb produkcji. W tymże właśnie roku wyprodukowano 1 310 000 kWh, zbliżając się do wielkości produkcji przed odłączeniem Czeskiego Cieszyna w 1925 roku. 

- reklama -

To jego działania, walka „o każdy kilometr sieci i każdego nowego abonenta” sprawiła, że mały zakład przekształcił się w zakład okręgowy obejmujący swym zasięgiem nie tylko powiat cieszyński, ale także część powiatów pszczyńskiego i rybnickiego. Przemyślane inwestycje, modernizacja zakładu oraz prowadzony marketing zwany wówczas „propagandą grzejnictwa” przynosił nadzwyczajne rezultaty. Koniecznością stawała się dalsza rozbudowa Elektrowni. Starania te przerwał jednak wybuch wojny. Dyrektor Dombke opuścił Cieszyn i przeniósł się do Krakowa, gdzie został aresztowany za sabotaż i kolportowanie konspiracyjnej gazety. W okresie od aresztowania do końca wojny był więziony na Montelupich w Krakowie, a następnie skazany na pobyt w obozach koncentracyjnych m.in. w Oświęcimiu i Sachsenhausen. Po wojnie wrócił do Cieszyna, gdzie ponownie objął stanowisko Dyrektora Elektrowni Okręgowej. Na tym stanowisku pracował do roku 1949. 

Inż. Paweł Dombke został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości oraz Srebrną Odznaką Honorową Stowarzyszenia Elektryków Polskich. 

Zmarł 23 października 1965 roku w Cieszynie.

Art. na podstwie informacji zawartych w książce Andrzeja Surzyckiego „Energetyka Cieszyńska 1910-2010. Rys historyczny”