Trudny czas powojenny

0
1150
Zakład lata 70-te XX wieku
- reklama -

Po dotkliwych zniszczeniach okupacyjnych Elektrownia podjęła trud odnowy swojego majątku. Trzeba było odbudować sieci i stacje transformatorowe, przyłączenia domowe oraz zająć się punktami oświetlenia ulicznego a także przeprowadzić remont samych urządzeń wytwarzania w Elektrowni. Działania te udało się wykonać w rekordowym tempie, dzięki staraniom Załogi oraz inż. Pawła Dombke, który ponownie objął stanowisko dyrektora, zajmowane przed wojną. Prace zakończono już w marcu 1946 roku. Zapewniło to dostawę energii do wszystkich gmin objętych siecią okręgową Elektrowni w Cieszynie. W następnym roku oddano do użytku następne 60 km nowej sieci oraz kolejne stacje transformatorowe. Zapał Załogi i determinacja dyrektora były godne najwyższego uznania.

Dyrektor Dombke podjął też decyzję o zwiększeniu mocy Elektrowni. Zlikwidowano maszyny parowe z 1910 roku i zastąpiono je pozyskanym z zatopionej kopalni „Matylda” w Chrzanowie turbozespołem AEG, co pozwoliło zwiększyć moc Elektrowni do 9,0 MW.

Niestety rok 1948 kończy bardzo dynamiczny, samodzielny rozwój Elektrowni Cieszyn jako przedsiębiorstwa komunalnego, jak i okres jej działalności w gospodarce rynkowej. Władze bowiem wydają rozporządzenie, na mocy którego następuje przekazanie z dniem 1 października Elektrowni wraz ze wszystkimi sieciami do resortu Energetyki. W praktyce oznaczało to włączenie Elektrowni Cieszyn do Zakładu Sieci Elektrycznych w Bielsku. „Pod koniec 1948 roku sektor państwowy zapewnił sobie pełny monopol”. „Centralny Urząd Planowania został rozwiązany. Statystykom gospodarczym nadano status tajemnicy państwowej. Nadszedł kres swobodnych dyskusji”. Na powrót demokracji i gospodarki rynkowej przyszło czekać wiele lat.

Dyrektor Dombke został przeniesiony do innego zakładu na stanowisko kierownika technicznego i po upływie roku zwolniony. W przeciągu najbliższych lat stanowisko dyrektora Elektrowni obsadzano trzykrotnie. Najpierw funkcję tę pełnił Tadeusz Skrobań. Po jego odejściu dyrektorem Elektrowni został maszynista turbin Stanisław Korczyk a następnie inż. Eugeniusz Żołyniak.

- reklama -

Zapotrzebowanie cieszyńskiego przemysłu na energię elektryczną nadal wzrastało. Jednak decyzja dotycząca rozbudowy Elektrowni była negatywna. Odmowę uzasadniono brakiem odpowiedniej ilości wody, ograniczeniami terenowymi oraz możliwością korzystania z energii z elektrowni przemysłowych np. KWK „Silesia” w Czechowicach.

W latach pięćdziesiątych Elektrownia dostała polecenie odbudowy dwóch małych elektrowni wodnych, usytuowanych na rzece Młynówce, w miejscu dawnych młynów: w Błogocicach i przy Cieszyńskiej Wenecji. Elektrownia wodna „Błogocice” uruchomiona była w roku 1902, zaś elektrownia „Młyn” działała od roku 1917. Obie pracowały na turbinach wykonanych przez firmę J.M. Voith z miejscowości St. Pölten w Austrii na spiętrzeniu 3m i napędzały generatory – pierwsza o mocy 55kW, druga 75kW. Elektrownie wodne zostały odbudowane i ponownie uruchomione w roku 1955, dostarczając prąd do sieci o napięciu 220V. Jednak już po dziesięciu latach, decyzją Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z dnia 23 kwietnia 1965 roku zostały zlikwidowane i przekazane na złom.

Wielkie inwestycje gospodarcze i oddanie do eksploatacji nowych, dużych elektrowni kondensacyjnych (Elektrownia Rybnik) i elektrowni szczytowo-pompowych (Porąbka Żar) stawiały pod znakiem zapytania celowość i sens dalszego istnienia Elektrowni Cieszyn. Jej przestarzałe urządzenia o małych mocach i niskich parametrach sprawiały, że Elektrownia Cieszyn przestawała mieć znaczenie.

Produkcja energii elektrycznej była jeszcze utrzymywana do roku 1985, ale na szczęście na rynku pojawił się nowy produkt – energia cieplna, co pozwoliło Elektrowni wejść w nowy etap swojej działalności – ciepłownictwo. 

W 1953 roku, jako jeden z pierwszych zakładów w Polsce, Elektrownia rozpoczęła produkcję i dostawę energii cieplnej dla potrzeb przemysłu cieszyńskiego. W 2001 roku powrócono do produkcji energii elektrycznej i od tej pory produkcja ciepła odbywa się w kogeneracji z energią elektryczną.

Artykuł na podstawie informacji zawartych w książce Andrzeja Surzyckiego „Energetyka Cieszyńska 1910-2010. Rys historyczny”