Pogadamy, porzóndzymy – Karol Hałgas

0
1160
- reklama -

Dzisio przi tynżni w Dymbowcu, podarziło mi sie przicapić jednego panczka, s kierym żech się dorzóndził na fulani po naszymu. Ukoże sie to w naszym pińdzisióntym trzecim nomerze TRAMWAJA CIESZYŃSKIGO. Je to panoczek tu stala i tymu do zadku moji czepani wlazło taki rozmyślani, że to fulani i prawiyni ś nim po naszymu, pieknie nóm sie podarzi. Bo przeca jak gdo tu je u nas rodzóny i eszcze dłógi roki tu miyszko to na zicher bydzie poradzioł pieknie wyrzóndzać po naszymu.

Karol Hałgas – Urodzony społecznik, który w gminie Dębowiec realizuje swoje pasje i hobby jakim jest sport i opieka nad boiskiem wielofunkcyjnym klubu sportowego. Pan Karol w swoim długim życiu pracował w różnych zawodach, ale na początku swojej kariery zawodowej zdobył nawet kwalifikacje czeladnika piekarskiego. Większość jednak swojego życia zawodowego związał z Przedsiębiorstwem Spedycji Krajowej, w której przeszedł wszystkie szczeble awansu zawodowego. Pod koniec swojej kariery zawodowej zatrudnił się przy restaurowaniu różnych zabytkowych budowli. Ma także swój wkład w odrestaurowywaniu w latach 80-tych naszej wieży piastowskiej w Cieszynie. Równolegle, w tym czasie poświęcił się uprawianiu sportu skibobowego, co przełożyło na wicemistrzostwo świata w jego kategorii wiekowej. Może także poszczycić się Dyplomem Uznania od Ministra Edukacji i Sportu oraz Starosty Powiatowego w 2003 roku, a także takim samym dyplomem w 2008 roku. Posiada także odznakę zasłużonego dla sportu skibobowego oraz Srebrną Cieszyniankę otrzymaną w 2017 roku.

Fryderyk Dral – Coby ło was rzeknóć całóm prowdem, to trzeja by sie isto spytać wszeckich młodzioków s Dymbowca, kierzi ni mogóm sie was panoczku nachwolić za to szportowe bojisko. Żodyn dłógi roki wóm tego nie zapómni jak żeście w rokach siedymdziesióntych cały swój czas po robocie poświyncali na to, coby gospodorzi Dymbowca napytać do zrychtowanio dlo dymbowieckich chłapców porzóndnego bojiska. To całe wasze żywobyci je tak moc zaimawe, że jak was tak pieknie popytóm to mi isto wszecko po naszymu to rzekniecie, a jo to wrażym do naszego TRAMWAJA, kiery gzuje fórt do przodku i dowo każdy miesiónc moc radości naszym czytmiorzóm.

Karol Hałgas – Bydym chcioł wóm panie redaktorze pieknie to połopowiadać jako to całe moji żywobyci podarziło mi sie przynś i dzisio żech je eszcze w jako takim zdrowiu.
Rodzóny żech je w Dębowcu w sztyrycatym piyrszym roku ganc wedla tego miejsca kaj uwalili sebóm ło ziym ci trzo cichociymni i jak też isto dobrze wiycie wtedy uż trwała drugo wojna światowo. We wojne było nas trzóch chłapców, a po wojnie podarziło sie eszcze mojim ojcóm powiynkszyć familije ło jednego chłapca i ło jedo dziywcze. Do szkoły podstawowej nie chodzilech w Dymbowcu, bo w szterdziestym siódmym roku musieli my sie s całóm familijóm przekludzić do inszej dziedziny, kiero mianuje sie Lubięcin. Nie było to do nas taki ańfachowe, bo musieli my tu w Dębowcu wszecko niechać i jechać do cudzych ludzi. A było to skyrs tego, że mój łociec zawrził swój sklep w sobotem trzecigo maja, a łón mioł być w tyn dziyń odewrzity. Tyn patryjotyzm nie spodoboł się kómunistóm i za to mojigo łojca zawrzili do harestu w Cieszynie. Jyno dziynka jednymu koledze, kiery we Warszawie był na wysoki funkcyji zustoł s tego harestu puszczóny, ale uż nie śmioł delij miyszkać w Dymbowcu. Coby my mógli jako cało familija normalnie dalij egzystować, kozali nóm sie przekludzić na Ziymie Odzyskane do dziedziny, kieróm se sami pochledómy. Tam w tej dziedzinie chodziłech do szkoły podstawowej, ale uż s tego moc se nie spóminóm, bo przeca wiycie, że dziecka w tych młodych rokach majóm yno same uciechy w głowie. Nieskorzij prubowołech się kształcić w średni technicznej szkole, ale jak mój łojceic umrził w pińdziesióntym siódmym roku, to musiołech te nauke poniechać i iś do roboty. Były to uż taki czasy, że mógli my sie przekludzić spadki do Dymbowca, bo polityka przestała zawadzać moji familii. Były to dlo nas ciynżki czasy, bo mieli my wielkóm biyde i też coby familiji pumóc poszełech do roboty w piekarni pana Ćmiela, w kierej żech robił aże do samego wojska. Dziynka tej robocie dostolech nieskorzij cojgnist czeladnika piekarskigo. Wojsko kiejsi każdy chłapiec musioł odsłóżyć całe dwa roki i mie też to dopadło. Były to wojska rakietowe nad polskim morzem. Dycki to tak było że chłapców tu stela posyłali jak nejdalij łod chałupy i robili to isto nasfol, coby nie rozmyślali fórt ło swoji familiji. Tu sie jadnakowóż muszym kapke sie cofnyć, bo mi sie spómniało jako to była procno wiec s tym przekludzanim sie spadki do Dymbowca. Ni mogym se spómnieć skyrs czymu musieli my sie przekludzać w zimie, ale pamiyntóm, że s tym było moc łostudy. Wrazili my do byczoka w Lubięcinie wszecki nasze wieca i ku tymu też całóm gowiydź razym s krowóm. Jechali my s drugim chłopym w tym byczoku przeszło tydziyń, a było tak zima, że krowie łogón przimarznył do desek w tym wagónie. Spóminóm se, że musieli my we Skoczowie na dworcu ustrzignóć kapke wlosów s tego przimar-zniónego krowskigo łógóna. Po wojsku uż nie poszełech do roboty w piekarni, bo mi sie to bardzo nie podobało, skyrs tego, że trzeja było każdy dziyń stować wczas rano do roboty. Nieskorzij poszukołech se roboty w taki firmie w Żorach, kiero miała we starości rozmajtóm spedycje. Zaczłech robotem jako obyczejny halanger, a po poru rokach wysztajgowołech na kierownika tej placówki. Zaroz jak żech tam zaczył robotem to ło mało co pozbył bych sie jednej rynki, bo tako wielko szpula s kablym po ni przejechała. Kierysi jednakowóż przi mie stoł i zarzóndził cud i rynka sie obstoła. Podarziło mi sie też w tym czasie skóńczyć ogólniok wieczorowy kierego do dzisia tustelocy mianujóm Kopernikym. Ta spedycyja w Żorach w kierej robiłech, nieskorzij odewrziła swojóm filije we Skoczowie i tam żech też robił, boch mioł tam stela kapke bliżyj do chałupy. Roz, a było to dziewióntego majaw sześdziesióntym łósmym roku, jak zustołech na noc w robocie, to rano jak żech odewrził łoczy, toch uwidzioł na wszeckich sztrekach na skoczowskim banhofie rozmajte czołgi i inksze wojskowe wieca. Nieskorzij my sie dowiedzieli, że byli to ruscy wojocy, kierzi rychtowali się napaś na Czechy. Przerobiłech w tej spedycyji całe dwacet dwa roki, ale płat fórt tam był niedziwny
i coby mieć kapkem wiyncyj grosza zaczłech robić w taki firmie budowlanej, kiere w rokach osimdziesióntych zakłodały kluby szportowe. Tam zaś trzeja było zacznóć łod sztychówki i sercówki, bo przeca żodnym fachmanym żech nie był. Ale po dwóch rokach przi podnoszani wieży piastowski w Cieszynie, było uż do mie jasne, że zaś sie na czymśi inszym znóm i poradzym to robić jak sie patrzi. I dziynka też tymu doświadczyniu, kierech tu w Cieszynie nabroł, zustołech posłany do Moskwy do odrestaurowywania pałacu carycy drugi. Robiłech tam całe sztyry roki do czasu aż ruskim chybiło piniyndzy i trzeja było brać pinkle i spadki jechać do Polski. Tyn czas se jednakowóż ganc fajnie spóminóm, bo jakisi konsek inszego świata jednakowóż żech uwidzioł. Były to ganc insze czasy, bo wszecko było państwowe i skyrs tego tyn mój PKZ-et fundowoł nóm rozmajte rajzy po downym ZSRR. Dziynka tymu dołech sie roz namówić na syberyjskóm rajze europlanym do Irkucka i lufcie siedziołech w nim aże siedym godzin. Na tej Syberyji podarziło sie mi podziwać na aji też tyn hrozny Bajkał. Eszcze wtynczos była w nim tako czysto wodziczka, że szło sie ji napić bez warzynio. Zozdrzili my też tam do polskigo kościoła, kiery zustoł zwekslowany na filharmonije, a w lesie chledali my syberyjski szuby, kiero je lykym na raka. Roz jak żech eszcze był w tej Moswie podarziło się mi w kościele św. Ludwika, trefić na Siostre Terese s Kalkuty, kiero wpisała mi sie do kalyndorza. I to była moja łostatno robota w państwowym interesie, s kierego poszłech na pyndzyj. Ni miołech tej pyndzyji za wiela i trzeja było cosi dorobić. Prziszeł mi taki napad do czepani, coby odewrzić bude s hot dogami, kiere sprzedowołech jakisi czas w Cieszynie kolem Elżbietanek, a nieskorzij aji we Skoczowie. Te bude na kolcach, kiero była tako „mobilno” musiołech zawrzić po siedmiu rokach, bo tustelocy sie uż tych hot dogów najedli i przestało im to szmakować.

- reklama -

Cołki też czas, łod tego jak mi było dewatnos roków aże do dzisia, szport był mojim drugim życim. W roku 1959 byłech jednym s tych co dali się do założynio klubu szportowego, kiery hańdownij LZS-ym sie mianowoł. Byłech też jakisi czas aji prezesym w tym klubie, kierymu podarziło się spatrzić taki wielki zygor dlo fusbalistów, kierego ani chorzowscy fusbaliści w tym czasie ni mieli. Miołech też dłógi roki we swoji starości inszy szport, kiery potrzebuje chocioż kapke śniega i jakigosi porzóndnego kopieczka. Sóm to skiboby, kiere kiejsi wymyślili amerykónie, dlo ludzi, kierzi na wojnie stracili jedno abo łoba klepeta. W roku siedymdziesióntym trzecim zebrało sie nas porem chłopów i zaczli my tyn szport trynowaći i szło nóm to ganc dobrze. Roz s jednych austriackich zawodów prziwiyźlimy aże dwacet dwa rozmajte medajle. Jo był nejprzód zawodnikym, a niskorzij trynerym, a na kóńcu trynerym polski kadry skibobów. Podarziło mi sie też zustać wicemitrzym świata w moji kategoryji starości. Jak każdy szport w Polsce nasze skiboby też dostowały pinióndze, ale było tego coroz mjynij i naroz przszeł rok dwatysiónce trzeci i uż nóm nic nie dali. Tu eszcze trzeja pochwolić pana Malika ze Skoczowa, kiery ty piyrsze nasze skiboby wyszpekulyrowoł i sóm ich poskłodoł do kupy.

Dzisio żech je opiekunym parku jubileuszowego i boiska wielofunkcyjnego. Móm też we starośi kónserwacyje i dziynne pucowani każdej tej drzewianej pipy przez kieróm ciecze solanka na posieczónóm tarnine, w tej naszej dymbowiecki tynżni solankowej.

Zaproszóm wszeckich czytmiorzi TRAMWAJA do Dymbowca, kierzy majóm chyńć powydychać se zdrowym jodowym luftym, bo łón mo go o dwacet razy wiyncyj niż luft nad naszym Bałtykym. A kiery nóndzie aji porem groszy we swoji szrajtofli, to se może kupić
u nas soli lyczniczej, kiero je dobro na bolyni w krziżch, kolanach i na lyczyni rewmy.