Wielko szudera

0
2034
- reklama -

Przestało uż marznóć i idzie przeca ku lepszymu, a mantle, kiere grzoły nóm krziża bydymy mógli wrazić do odmaryje. Latoś tej zimy śniega w Cieszynie nie było wiela i możne skyrs tego ty dwa szure stromy, kierech dzisio spozdrził, sie eszcze na tustelokow nie obaliły. Kiery chodzi piechty do miasta s Osiedla Liburni ulicóm Moniuszki, to isto nad tym rozmyślo, kiedy i na kogo obali sie ta ogiynto nad tretuarym brzoza. Tak rosmyślóm, że jakby sie ji to obalyni podarziło to na zicher s pół tej tej szkarpy na kierej łóna mo korzynie zustało by wytargane i zasuło by całóm cestem. Coby sie nieskorzij robiło to uż nima ani co rozmyślać, bo dzisio każdy mo auto i cosi by musioł wyszpekulyrować, kieróm cestóm jechać do roboty. Nejgorzij na tym by isto wyszły ty nasze żółte autobusy, kiere dycki dziynnie pełne sóm starek i starzików. Nikierzi co im klepło uż siedymdziesiónt roków, to jeżdżyni tymi żółtkami majóm s darma i skyrs tego, uż downo łodwykli łod chodzynio pieszki. Isto s pół dnia, by trwało to skludzani tej rozrażónej brzozy, kiero i tak na zicher kiejsi sie obali na tyn trotuar. Bydzie to możne skyrs napadanego ciynżkigo mokrego śniega, kiery na nióm nasuje, abo isto rychlij jak przidzie jakosi wielko szudera. Moło dzisio isto gdo wiy co to je szudera, ale posunióni w rokach tustelocy dobrze wiedzóm, że je to moc wody kiero naroz gichnie na nas s nieba. Kiejsi jak nie było asfaltowych cestów, betónwych tretuarów i inkszych wykostkowanych parkingów, to ta woda kiero roz dwa gichała s nieba na ziym, wartko sie straciła na wszeckich trownikach i na łoraczynach. A dzisio jak ta woda gichnie s nieba to ni mo sie kaj podzioć i rzynie wartko po tych spadzistych cieszyńskich cestach do naszej Bobrowki i aji do Olzy. Tyn drugi ognióny stróm kiery nieskorziłj ciepnył sie mi na łoczy idzie uwidzieć na nejstrszej cieszyński krziżowadce na kierej uż dłógi roki rożygajóm sie trzi barwy świateł, kiere poradzom nóm wyłoślić, czy mómy sie zastawić, czy walić durch przez cestem. Jako tyn strom sie mianuje tego nie wiym, bo w zimie ni mo żodnych listków, a yno po nich strom idzie poznać. Nie wiym też czymu podarziło sie tymu krziwulcowi tak dłógo tam obstoć i żodyn nie kozoł go skantrzić. Możne, że tustelocy kierzi pod nim szpacyrujóm do dzisia eszcze nie zaździoli czepanióm o żodyn kónor i skyrs tego łón im nie zawadzo. Tyn stróm ganc tak samo jak jego przibuzny s ulice Moniuszki może sie wartko obalić jak naroz przidzie wiosynno szudera. Tak rozmyślóm, czy tego żodyn nie widzi, czy możne uż ni ma tego kómu kozać, coby s tym zrobić porzondek i chronić zdrowi tustelokow. Eszcze dzisio jak zawrzili tyn chodnik s drugi strony cesty, skyrs tej budowy naszej “Steli”, to kolem niego szmtle sie dziynnie roz tela ludzi co kiejsi. Za socjalizmu egzystowała w naszym mieście Zielyń Miejsko i na zicher taki szury stróm dłógo by sie tam nie obstoł, bo podeprzili by go wartko jakimsi hrubym drzewianym kulikym, coby go naprościć. Możne, że jak ganc legnie na trotuarze to sie przeca gdosi skapnie, że trzeja cosi s tym zrobić, a nieskorzij tam posadzić nieogibacy chrost s zielónymi jegłami, kiere by aji w zimie na nim sie dzierżały.

Na kóniec spómniołech se fajnego wica i wóm go moji szykowne tusteloki napiszym: “Naprany Gustlik szmatle sie przez las do chalupy. Idzie, idzie i co pore kroków łup głowskym do stroma. Jak uż mu to zabyło gupi, siod se pod bukym i siedzi. Naroz prziszeł ku niymu gojny i pyto sie go  – Czumu tu siedzisz ?  – Na raczy se panie gojny, poczkóm, aż tyn pochód przyndzie, bo ludzie fórt do mie sturkajóm”.

Tóż miyjcie sie wszedcy dobrze i potkómy sie zaś za miesiónc  

SŁOWNIK

- reklama -

mantel – płaszcz,
wrazić – włożyć, 
odmaryja – szafa,  
latosi – tegoroczna,  
szure – ukośne,  
strom – drzewo,  
podarziło – udało się, 
zicher – na pewno,  
cesta – droga,  
nieskorzij – później,  
dycki – ciągle,  
skludzić – posprzątać,  
rychlij – szybciej, 
szudera – ulewa, 
gichnie – chluśnie,  
szluchła – połknęła,  
rzynie – gna, 
ciepnył – rzucił, 
obstoł – utrzymał, 
rożygać – zapalać,  
walić durch – przejść przez,  
zaździoł – zahaczył,  
obalić – przewrocić, 
zawrzić – zamknąć,  
kulik – kołek,  
szury – krzywy,  
nieogibacy – nie giętki,  
chrost – krzak